نقد کتاب پیدایی و زوال سومین شامپانزه: چگونه میراث حیوانیِ ما بر مسیر زندگی‌مان تاثیر گذارده است؟

کتاب پیدایی و زوال سومین شامپانزه: چگونه میراث حیوانی ما بر مسیر زندگی­مان تاثیر گذارده است، اثر جرد دایموند از زمره برترین آثار در پیوند دادن زیست­شناسیِ تطوری و پیچیدگی­های فرهنگی جوامع انسانی است. نویسنده در این اثر کوشیده تا ریشۀ بسیاری از رفتارهای اجتماعی انسانهای امروزین را در زیست­شناسیِ به ارث رسیده از اجداد کهن انسانها جستجو کند و در این امر نیز بسیار موفق بوده است. شاید بتوان تنها نقطه ضعف کتاب را عدم به­روزرسانی مطالب آن دانست، موضوعی که دستمایۀ نگارش نقد پیش رو گردیده است. در این نوشتار تلاش شده تا در مواردی که کشفیات جدیدتر از زمان نگارش کتاب، در تایید برخی موارد مطرح شده از جانب نویسنده نیستند، مطالب بیان و به نوعی کتاب به­روزرسانی گردد. در کتاب، داستان پیدایی و زوال گونۀ انسان به پنج بخش تقسیم می­گردد. بخشهای نخست و دوم کتاب (فصول یک تا هفت) دربرگیرندۀ شواهد استخوانی، ابزارها و ژنهاست –شواهدی که در قامت مدارک باستان‌شناختی و زیستی عرضه می­شود. بخش سوم (فصول هشت تا دوازده) به ویژگی‌های فرهنگی اشاره می­کند که انسان را از جانوران متمایز ساخته است. در دو بخش انتهایی کتاب، نویسنده مروری اجمالی بر خصایص ویرانگر گونۀ انسان داشته‌است و ریشۀ برخی از این ویژگی­ها را در زیست­شناسی کهن انسان ردیابی نموده‌است.

کلیدواژه ها:

انسان ، تطور ، شامپانزه ، زیست بوم‌شناسی تطوری ، پیچیدگی‌های فرهنگی