چالش های فقهی حقوقی جایگزینی قصاص در عدالت کیفری نوین اسلامی با شبکه ساز و کاری ژنی – محیطی

در خصوص حد قصاص همواره بین فقیهان دو نظریه اجرای قصاص و تبدیل آن وجود دارد. این مقاله با توجه به عدالت در تمدن نوین اسلامی و در نظر گرفتن نتایج حاصل از مدل های به دست آمده از مطالعات ژنوم، توارث ، محیط، قومیت، جنسیت و امکان درمان در زمان وقوع جرم، و لزوم کاهش فرکانس ژنی منجر به جرم در جمعیت ،موارد نیازمند قصاص جانی در این نگرش از عدالت تمدن ساز، نوعی ناسازگاری ژنوتیپ با محیط دانسته شده که نتیجه آن حذف فرد مجرم است. در این نوشتار از روش توصیف تحلیلی و ابزار جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای منابع و مقالات معتبر فقهی حقوقی متعدد با هدف دستیابی به دیدگاه هایی نوین در رابطه با مصادیق قصاص استفاده شده است. نتایج مطالعات و طرح دیدگاه های نوین، تبدیل بعضی از مصادیق قصاص به مجازات های خفیف تر با تاکید بر طبقه بندی دقیق رفتار مجرمانه بر اساس شناخت بخش های معیوب ژنوم و برهمکنش های محیطی و همچنین امکان پذیر بودن درمان پس از شناخت مبانی ژنتیکی- بیوشیمیایی - سلولی، ضرورت می یابد. این نوشتار بر آنست که با توجه به ناسازگاری ژنوتیپ جانی با توجه به چالش های فقهی و حقوقی فرا رو در مقابل کسانی که به طور مطلق قوانین جزایی اسلام را خلاف مبانی حقوق بشر دانسته اند، در راستای اجرای عدالت در تمدن نوین اسلامی ، اصل قصاص را در موارد خاص امری اجتناب ناپذیر دانسته و بر آن است که برخی از مصادیق کیفر قصاص در قانون مجازات اسلامی را به مواردی غیر از قصاص پیشنهاد دهد.

کلیدواژه ها:

قصاص ، تبدیل مجازاتها ، عفو ، ژنوتیپ ، ژنوم.