ارزیابی اثرات زیستمحیطی محصولات عمده کشاورزی در دهستان بلهرات نیشابور با استفاده از روش ارزیابی چرخهحیات
محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 11، شماره: 3
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 370
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AGRY-11-3_008
تاریخ نمایه سازی: 8 بهمن 1399
چکیده مقاله:
ارزیابی چرخهحیات (LCA) ابزاری مناسب برای بررسی اثرات زیستمحیطی فرآیندهای تولید در بومنظامهای کشاورزی است که براساس دو مؤلفه مصرف نهادهها و انتشار آلایندهها به محیط تعیین میشود. این روش جزئیاتی را در ارتباط با چگونگی کاهش اثرات زیستمحیطی و همچنین افزایش پایداری در کشاورزی ارائه میدهد. هدف این مطالعه مقایسه اثرات زیستمحیطی چهار محصول عمده شامل گندم (Triticum aestivum L.)، جو (Hordeum vulgare L.)، هندوانه بذری (Citrullus lanatus L.) و یونجه (Medicago sativa L.) در دهستان بلهرات نیشابور بود. میانگین میزان مصرف نهادهها (اعم از کودها و سموم شیمیایی، سوخت فسیلی، الکتریسیته، آب، کود حیوانی و بذر) و عملکرد برای چهار محصول گندم، جو، هندوانه بذری و یونجه در منطقه مورد مطالعه طی سال 1394 با استفاده از پرسشنامه تعیین شد. ارزیابی چرخهحیات در چهار گام تعریف اهداف و حوزه عمل مطالعه، ممیزی چرخهحیات، ارزیابی تأثیر چرخهحیات و تفسیر نتایج محاسبه گردید. گروههای تأثیر شامل گرمایش جهانی، اسیدی شدن، اوتریفیکاسیون خشکی و آبی بودند. واحد کارکردی معادل یک تن عملکرد اقتصادی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که پتانسیل گرمایش جهانی بیشترین اثر زیستمحیطی برای چهار محصول شامل گندم، جو، هندوانه بذری و یونجه بهترتیب برابر با 36/869، 32/694، 06/4947 و 95/2678 واحد معادل کیلوگرم CO2 بهازای یک تن عملکرد اقتصادی و همچنین پتانسیل اوتریفیکاسیون آبی این محصولات بهترتیب برابر با 08/3، 4/2، 08/11، 33/3 واحد معادل کیلوگرم PO4 بهازای یک تن عملکرد اقتصادی، کمترین اثر زیستمحیطی را در هکتار به خود اختصاص داده است. بهطور کلی از بین این چهار محصول، هندوانه بذری (14/1Ecox بهازای یک تن عملکرد اقتصادی) و جو (07/0 Ecox بهازای یک تن عملکرد اقتصادی) بهترتیب بیشترین و کمترین شاخص بوم شناخت را به خود اختصاص دادند. هندوانه بذری بهدلیل داشتن عملکرد بسیار پایین نسبت به سایر محصولات، مصرف نهادهها را پوشش نداده و به همین دلیل اثرات زیستمحیطی بیشتری را منتشر نموده است. بر این اساس، با توجه به سهم بالای گروه تأثیر گرمایش جهانی، توصیه میشود انتخاب گونههای با اثرات زیستمحیطی کمتر، مدیریت خاکورزی کاهش یافته و مصرف کودهای آلی بهعنوان راهکارهای جایگزین برای کودهای شیمیایی بهمنظور تخفیف این اثرات زیستمحیطی مد نظر قرار گیرد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
فرزانه معصوم خانی
دانشگاه فردوسی مشهد
لیلی ابوالحسنی
دانشگاه فردوسی مشهد
سرور خرم دل
دانشگاه فردوسی مشهد
سید احمد محدث
مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان رضوی
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :