بررسی متغیرهای روانشناختی به عنوان پیش‌بین‌های حادثه‌دیدگی در کارکنان عملیاتی شرکت ملی حفاری ایران

مقدمه: حوادث ناشی از کار به عنوان یکی از مهمترین فاکتورهای مهم بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی در جوامع صنعتی و در حال توسعه مطرح شده و به عنوان سومین عامل مرگ و میر در جهان به شمار می­رود در راستای کاهش این حوادث، پژوهش حاضر با هدف بررسی نارسایی شناختی، هوشیاری ایمنی و خستگی به عنوان پیش‌بین‌های حادثه‌‌دیدگی کارکنان صف شرکت ملی حفاری ایران انجام شد. روش بررسی: طرح پژوهش حاضر همبستگی از نوع پیش­بین است که با هدف پیش­بینی عضویت گروهی کارکنان (حادثه­دیده و حادثه­ندیده) و دست­یابی به معادله ممیز طراحی شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارگران صف شرکت­ ملی حفاری ایران واقع در اهواز بود. 260 نفر از افراد با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. متغیرها به وسیله­ پرسشنامه­­های نارسایی شناختی (برادبنت، 1982)، هوشیاری ایمنی (وستیبی و لی، 2003) و خستگی (چالدر و همکاران، 1993) مورد سـنجش قـرار گرفتند. یافته‌ها: داده­ها از طریق روش تحلیل ممیز و با استفاده از نرم‌افزار SPSS-16 تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای نارسایی شناختی، هوشیاری ایمنی و خستگی به ترتیب در سطح 0/011P<، 0/001P< و 0/011P< معنادار می‌باشند و هر سه متغیر می‌تواند امکان حادثه‌دیدگی کارکنان را پیش‌بینی نمایند. نتیجه‌گیری: باتوجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می‌شود به منظور کاهش میزان حادثه‌دیدگی کارکنان، متغیرهایی همچون نارسایی شناختی، هوشیاری ایمنی و خستگی در کارکنان  مورد آزمون و بررسی قرار گرفته و در محیط های کاری حادثه زا از کارکنانی با نمرات نارسایی شناختی و خستگی کمتر و هوشیاری ایمنی بالاتر استفاده گردد.

کلیدواژه ها:

Keywords: Accident–Involvement ، Cognitive Failure ، Safety Consciousness ، Fatigue. ، کلید واژه‌ها: حادثه‌دیدگی ، نارسایی شناختی ، هوشیاری ایمنی ، خستگی.