تبیین وظایف پلیس از دیدگاه فقهی

زمینه و هدف: نظام حقوقی ایران، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گرایش به حقوق اسلامی یافت. برخی می‌پندارند احکام اسلامی فقط در حوزه امور عبادی و خصوصی، نظیر مالکیت و خسارات است و امور عمومی و کلان در قواعد اسلامی وجود ندارد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی قواعد فقه اسلامی، در یکی از حوزه‌های مدیریت عمومی و قضائی بنام «پلیس» است که نشان دهد که فقه اسلام کاربرد گسترده‌ای در حقوق عمومی و حوزه پلیس قضائی دارد. براساس مقررات موجود، پلیس دارای تکالیف متعدد است. در مواردی پلیس از عذر شرعی و قانونی برخوردار است و معاف از مسئولیت کیفری و مدنی است. روش: این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است. پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای، منابع اینترنتی، مقاله‌ها، پژوهش‌های لاتین و فارسی و مطالعة آثار موجود در زمینه فقه جزایی اسلام انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات فیش‌برداری است. یافته‌ها و نتایج: ین نوشتار نخست به بررسی تکالیف پلیس در قوانین ایران می‌پردازد و آنها را فهرست می‌کند و سپس کاربرد قواعد فقهی اسلام را در تکالیف پلیس قضائی بررسی می‌کند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، فقه و حقوق اسلام، حتی در کلی‌ترین قواعد خود، نظیر ضرورت، مصلحت، لاضرر و...، در حقوق عمومی و مدیریت در پلیس قضایی کاربرد دارد و پلیس موظف به رعایت قواعد فقهی و قوانین موضوعه است و رعایت نکردن آنها سبب مسئولیت مدنی و یا کیفری پلیس می‌شود.

کلیدواژه ها:

قواعد فقهی ، پلیس ، تکالیف پلیس ، احکام اسلامی