رقابت و همپوشانی جمعیت شب پره های Ephestia kuehniella و Plodia interpunctella در شرایط تغذیه از میوه خرما

گونههای شب پره Plodia interpunctella و Ephestia kuehniella در انبارهای مواد غذایی از جمله خرما یافت میشوند. هدف از این پژوهش تعیین میزان رقابت و همپوشانی شبپرههای آفت انباری خرما بود. برای انجام آزمایشها سه جعبهی شیشهای با ابعاد ۴۰×۵۰×۵۰ سانتیمتر طراحی شد. روی بدنه جعبهها ۹ سوراخ تعبیه شده که برای نمونه برداری ها مورد استفاده قرار گرفت. تغییرات جمعیت دو گونه در شرایط تغذیه از خرما در طول ۲۴ هفته و با فواصل زمانی هر هفته یکبار بررسی شد. از مدلهای سری زمانی برای مطالعه جمعیت دوگونه و معادله رشد لجستیک برای برآورد اثر تراکم یک گونه بر گونه دیگر مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که ظرفیت محیطی E. kuehniella و P. interpunctella به ترتیب معادل ۲۴۳۰ و ۱۶۱۰ و نرخ رشد جمعیت (r) به ترتیب معادل ۲/۱ و ۳/۱ بود. از هفته اول تا سوم حد تعادل جمعیت دو گونه نزدیک به هم بود. در هفته چهارم منجر به کاهش جمعیت شب پره E. kuehniella شد. بالاترین حد تعادل جمعیت دو گونه در هفته سیزدهم بود. پتانسیل آشیان بومشناختی قابل بهره برداری (eij) و مقدار آشیان بومشناختی بهره برداری نشده توسط هر گونه (zij) برای E. kuehniella از هفته هشتم تا انتهای دوره نمونهبرداری بالاتر از P. interpunctella بود. میزان همپوشانی آشیانهای بوم شناختی دو گونه(D) بین ۱-۹۷/۰ متغیر بود که نشان دهنده همپوشانی کامل فعالیت زمانی جمعیت دو گونه شبپره بود. نتایج این پژوهش در کنار سایر مطالعات بومشناسی جامعه حشرات آفات انباری خرما میتواند مورد استفاده متخصصین مدیریت تلفیقی آفات قرارگیرد.

کلیدواژه ها:

حشرات انباری ، رقابت زیستی ، توزیع زمانی ، همپوشانی ، آشیان اکولوژیکی