شبیه سازی انتقال آب و نیترات در خاک با استفاده از مدل D۱- HYDRUS در آبیاری جویچه ای نیشکر

شبیه سازی انتقال آب و املاح در خاک، برای مدیریت بهینه مصرف آب و کود در مزرعه بسیار موثر است. در این تحقیق از مدل D۱- HYDRUS برای شبیه سازی انتقال آب و نیترات در آبیاری جویچه ای نیشکر استفاده شد. آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار در یک قطعه ۲۵ هکتاری در اراضی کشت و صنعت نیشکر دهخدا از اسفندماه ۱۳۹۱ تا مهرماه ۱۳۹۲ اجرا شد. فاکتور اصلی تقسیط های کودی بود که در سه سطح (دو تقسیطی، سه تقسیطی و چهار تقسیطی) اعمال گردید. فاکتور فرعی سطوح کود مصرفی بود که در سه سطح (۱۰۰%، ۸۰% و ۶۰% کود مورد نیاز به ترتیب معادل ۳۵۰، ۲۸۰ و ۲۱۰ کیلوگرم کود اوره) اعمال شد. تخمین پارامترهای هیدرولیکی خاک از طریق مدل سازی معکوس و با استفاده از داده های رطوبتی که در طول دوره بیش از ۴ ماه از رشد نیشکر به دست آمده بود، انجام گرفت. پارامترهای انتقال املاح با استفاده از پارامترهای هیدرولیکی و داده های غلظت نیترات برآورد گردید. براساس نتایج حاصله ضریب همبستگی میزان رطوبت و غلظت نیترات مشاهده و شبیه سازی شده در تیمار چهار تقسیطی و ۶۰% سطح کودی (تیمار واسنجی شده) به ترتیب معادل ۷/۶۲ و ۲/۹۱ درصد برآورد گردید. عمق نفوذ تجمعی در تیمارهای واسنجی و اعتبارسنجی شده به ترتیب ۴۶ و ۵۸ میلی متر و میزان تبخیر-تعرق تجمعی در تیمارهای مذکور به ترتیب ۵۰ و ۶۰ میلی متر به دست آمد. دامنه تغییرات میزان رطوبت در لایه سطحی خاک در تیمارهای واسنجی و اعتبارسنجی شده به ترتیب معادل ۲۱ تا ۴۵ و ۲۱ تا ۴۲ درصد بود. این در حالی است که میزان رطوبت در لایه عمقی در هر دو تیمار از ۳۳ تا ۳۸ درصد متغیر بود. 

کلیدواژه ها:

Hydraulic parameters ، Inverse modeling ، Infliltration ، Solute transport. ، پارامترهای هیدرولیکی ، مدل سازی معکوس ، نفوذ ، انتقال املاح