بررسی ضریب انتقال کادمیوم، روی، مس و سرب از خاک به گیاه سیب زمینی تحت تاثیر کاربرد فاضلاب

این تحقیق در شرایط گلخانه ای و در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار و پنچ تیمار شامل فاضلاب خام (T۱)، فاضلاب تصفیه شده (T۲)، ترکیب فاضلاب خام و آب معمولی به نسبت ۵۰ درصد (T۳)، ترکیب فاضلاب تصفیه شده و آب معمولی به نسبت ۵۰ درصد (T۴) و آب معمولی (T۵) انجام شد. لایسیمترها در مهر ماه ۱۳۸۸ساخته و با یک خاک دو لایه پر شدند. لایه بالایی (۳۰ سانتی-متر) و لایه پایینی (۴۰ سانتی متر) به ترتیب لوم شنی و لوم رسی شنی بودند. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای آبیاری بر ضریب انتقال عناصر سنگین از خاک به اندام هوایی (به جزء کادمیوم ) و غده های سیب زمینی (به جزء روی و مس) در سطح یک درصد معنی دار می باشد. بیشترین و کمترین ضریب انتقال عناصر سنگین به ترتیب در تیمارهایT۱ وT۵ دیده شد. ضریب انتقال کادمیوم به اندام های هوایی کمتر از غده ها بود. ضریب انتقال عناصر به غده ها در مورد روی، مس و سرب کمتر از اندام های هوایی مشاهده گردید. هم چنین بیشترین ضریب انتقال از خاک به اندام هوایی به ترتیب مربوط به کادمیوم (۳۳۱/۰ تا ۴۶۳/۰)، روی (۲۳۰/۰ تا ۳۸۳/۰)، مس (۱۷۳/۰ تا ۳۸۶/۰) و سرب (۰۰۳/۰ تا ۰۵۷/۰) بوده و در خصوص غده های سیب زمینی بیشترین مقدار (به جزء تیمار T۵) به ترتیب مربوط به کادمیوم (۴۳۹/۰ تا ۵۷۲/۰)، مس (۰۸۱/۰ تا ۱۳۸/۰)، روی (۱۷۰/۰ تا ۲۱۷/۰) و سرب (۰ تا ۰۱۷/۰) دیده شد. کاربرد ترکیب فاضلاب با آب در آبیاری کوتاه مدت می تواند امکان پذیر باشد اما یک برنامه پایش فلزات سنگین ضروری است.

کلیدواژه ها:

Heavy metal ، Lysimeter ، Potato ، Soil ، Transfer coefficients ، Wastewater. ، خاک ، سیب زمینی ، ضریب انتقال ، عناصر سنگین ، فاضلاب ، کشت لایسیمتری