تحلیل آزمایش های گزینش شوری- کم آبیاری برای گندم بهاره در منطقه مشهد

هدف از این آزمایش بررسی کاربرد آزمایش گزینش (مرحله صفر روش رویه پاسخ) در تحلیل توام تنش شوری و کم آبی گندم بهاره در منطقه مشهد و اشتقاق توابع تولید محصول است. آزمایش در سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. دو منبع آب با سطوح شوری بدون محدودیت شوری (شوری ۵/۰ دسی زیمنس بر متر) و با شوری ۱۰ دسی زیمنس بر متر برای آبیاری انتخاب شدند. آزمایشی فاکتوریل با چهار متغیر، میزان آب آبیاری در مراحل مختلف رشد، بدون تکرار و در دو سطح از هر متغیر، ۲۰ و ۱۰۰ درصد نیاز آبی، انجام پذیرفت. نقاط مرکزی فضای آزمایشی با دو تکرار جهت برآورد انحنا در رویه پاسخ برازش داده شده اضافه شد. نتایج نشان داد که تاثیرگذار ترین متغیر در میزان محصول، میزان آب آبیاری در مرحله خوشه دهی و گل دهی بود. توابع تولید برازش داده شده با ضریب همبستگی ۹۹/۰ و ۹۵/۰ قادر به تخمین میزان محصول در کرت های آبیاری شده با آب شیرین و شور بودند. به طور کلی نتایج به دست آمده کارایی آزمایش گزینش را در تعیین اهمیت نسبی متغیرها و حذف متغیرهای کم تاثیر اثبات نمود.

کلیدواژه ها:

Screening experiment ، Water production function ، Response surface methodology ، Salinity ، Deficit irrigation ، Spring wheat ، آزمایش گزینش ، تابع تولید آب ، روش رویه پاسخ ، شوری ، کم آبیاری ، گندم بهاره