تبیین مرتبه علم الهی در مرتبه قضاء از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی
محل انتشار: مجله الهیات تطبیقی، دوره: 4، شماره: 9
سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 231
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_COTH-4-9_007
تاریخ نمایه سازی: 25 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
علم الهی و سلسله مراتب آن در نظام حکمت صدرایی از اهمیت زیادی برخوردار است، به طوری که هم خود ملاصدرا و هم پیروان او، مباحث فراوانی پیرامون آن مطرح کرده اند. مساله قضا در این سلسله مراتب بسیار قابل توجه است، زیرا قضای الهی از نظر تطبیقی با عوالم کلی وجود، همان مرتبه صور عقلی محسوب می شود که ورای صور طبیعی و نفسانی است، که به صورت دفعی و بلا زمان از واجب تعالی صادر می شوند و به عنوان مرتبه ای از مراتب علم الهی که همان قضای علمی است، نامیده می شود و در مرحله بالاتر به علم ذاتی الهی منتهی می شود. از طرف دیگر، نظام علی و معلولی عالم هستی و انتساب این عالم به علت تامه و هستی بخش خود که منشا ضرورت و پیدایش عالم هستی است، نیز قضای عینی نامیده می شود. بنابراین، قضای الهی مبین انتساب همه عالم هستی در دو مرتبه علمی و عینی به حق تعالی است. تبیین و تحلیل حقیقی مساله قضای الهی باید با توجه به هر دو مساله علم الهی از یک طرف و ضرورت نظام جهان هستی از طرف دیگر صورت بگیرد، زیرا قضای الهی هر دو مساله را تبیین می کند و توجه به یکی از این دو و غفلت از دیگری حقیقت مساله قضای الهی را بر ما آشکار نخواهد کرد. این مقاله در صدد است، مساله قضای الهی را به عنوان مرتبه ای از علم الهی از منظر بنیانگذار حکمت متعالیه و یکی از شارحان اصلی آن در دوران معاصر- علامه طباطبایی- تبیین و تحلیل و نکات مورد اختلاف و تشابه این دو فیلسوف را در مورد مساله مذکور بررسی نماید.
نویسندگان
علیرضا خواجه گیر
استادیار گروه ادیان و عرفان تطبیقی، دانشگاه شهرکرد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :