بررسی ویژگی های زمین ریخت شناسی خندق ها در استان اصفهان

مشهودترین شکل فرسایش خاک که منجر به کاهش توان تولید خاک و ایجاد محدودیت در کاربری اراضی گردیده میتواند خطر جدی برای راه ها، حصارها و سازه های مختلف باشد، فرسایش آب کندی می گویند. شناسایی مناطق حساس به فرسایش آب کندی نقش کلیدی در مدیریت کشاورزی، منابع طبیعی و آمایش سرزمین دارد. با توجه به اهمیت و گسترش فرسایش آبکندی در استان اصفهان کلیه اطلاعات و گزارش ها دررابطه با این نوع فرسایش در سطح استان جمع آوری شد. ابتدا، محدوده این مناطق و موقعیت جغرافیایی به وسیله GPS تعیین و بر روی نقشه توپوگرافی ۱/۲۵۰۰۰۰ ثبت گردید. در ادامه، به منظور طبقه بندی زمین ریخت شناسی آبکندها، اقلیم هر منطقه به روش دومارتن گسترده تعیین و برخی از مهمترین ویژگیهای مورفومتریک آنها ثبت شد. سرانجام،این مناطق از لحاظ موقعیت ژئومورفولوژیکی، مرحله تکاملی، پلان عمومی آبکند، شکل مقطع، شکل و وضعیت سر آبکند دسته بندی شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که این پدیده عمدتا در مناطق مارنی و نهشته های کواترنر رخ میدهد. بخش عمده آب کندها در دشت و از لحاظ تکاملی به صورت پیوسته می باشند. مقطع عرضی آنهاعموما V شکل بوده، پلان عمومی خطی یا پنجه ای دارند. نسبت عرض به عمق در تمامی آنها بیش از یک است. سر آبکند در مقطع عرضی عمدتا غار مانند یا عمودی، در برخی مناطق حالت تدریجی داشته در دید قائم به صورت مدور تا نوکدار است. از لحاظ اولویت بندی بایستی به منطقه گرمه و نیاز مرغ از دید پژوهشی و به منطقه دره گاو، از دیدگاه ارزیابی و بررسی عملکرد سازه ای توجه خاص نمود.

کلیدواژه ها:

فرسایش آبکندی ، سر آبکند ، مورفوکلیماتیک ، زمین ریخت ، اصفهان