بررسی اثر عملیات حرارتی همدمای دما پایین بر خواص مکانیکی و چقرمگی شکست ورق فولاد فوق مستحکم AISI ۴۳۴۰

امروزه استفاده از فولادهای فوق مستحکم به دلیل استحکام ویژه ی بالا (نسبت استحکام به وزن) در صنایع حساس و استراتژیک کشور مانند صنایع دفاعی، هسته ای، هوافضا و خودروسازی کاربرد فراوانی پیدا کرده است. از میان فولادهای فوق مستحکم، کاربرد فولادهای فوق مستحکم کم آلیاژ کربن متوسط که در سازه های حساس نظیر مخازن تحت فشار، پوسته ی موتور موشک سوخت جامد، برخی از اجزای پمپ ها، ارابه ی فرود هواپیما، چرخ دنده ها و اتصالات استفاده می شوند، به دلیل دارا بودن مزایایی مانند جوش پذیری و شکل پذیری مناسب، هزینه ی تولید نسبتا کم و قابلیت دسترسی آسان، در حال گسترش می باشد. مهمترین محدودیت کاربردی این فولادها، درصد ازدیاد طول، انرژی ضربه و چقرمگی شکست پایین در مقادیر استحکام تسلیم بالاتر از MPa۱۳۰۰ می باشد. ریزساختارهای دو فازی بینیت پایینی/مارتنزیت، قابلیت ترکیب همزمان استحکام و درصد ازدیاد طول بالا را در این فولادها دارند. لذا در تحقیق حاضر، تحولات ریزساختاری ناشی از عملیات حرارتی آستمپرینگ دما پایین بر خواص مکانیکی کششی و انرژی ضربه ی ورق فولاد پرکاربرد AISI ۴۳۴۰ پرداخته شده است. پس از ارزیابی تحولات ریزساختاری، خواص مکانیکی کششی و انرژی ضربه ی نمونه های آستمپرینگ شده و تحلیل داده های بدست آمده، نمونه ی ۴ دقیقه آستمپرینگ شده با مقادیر استحکام تسلیم، استحکام کششی نهایی، درصد ازدیاد طول، انرژی ضربه و چقرمگی شکست محاسبه شده به ترتیب MPa۱۴۰۳، MPa۱۵۲۳، ۱۱.۸۵ درصد، ۵۲ ژول و MPa√m۱۰۲ به عنوان نمونه ی بهینه از نظر خواص مکانیکی کششی و چقرمگی شکست انتخاب گردید.

کلیدواژه ها:

فولاد فوق مستحکم ، آستمپرینگ ، خواص مکانیکی کششی ، AISI ۴۳۴۰ ، تحولات ریزساختاری