اثر اسانس کلپوره (Teucrium polium L.) بر مهار رشد کلستریدیوم بوتولینوم تیپ A جداسازی شده از فراورده های لبنی سنتی

کلستریدیوم بوتولینوم یکی از مهمترین باکتری های بیماری زای منتقله از مواد غذایی به ویژه در غذاهای بسته بندی شده در خلا و فراورده های گوشتی بوده و کنترل آن نیز از مهمترین مشکلات کارخانه های صنایع غذایی محسوب می شود. هدف این مطالعه، بررسی آلودگی فراورده های لبنی سنتی به کلستریدیوم بوتولینوم و اثر اسانس برگ و گل گیاه کلپوره (Teucrium polium L.) در کنترل رشد این باکتری می باشد. از ۱۶۰ نمونه کشک و دوغ سنتی به روش کشت فقط یک مورد تیپ A از دوغ جداسازی شد، اما به روش واکنش زنجیره ای پلیمراز چندگانه (MPCR) یک مورد تیپ A از دوغ (۲۵/۱%) و از کشک دو مورد تیپ B و یک مورد تیپ A (۷۵/۳%) شناسایی شد. آنالیز ترکیب های تشکیل دهنده اسانس برگ و گل این گیاه با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنجی جرمی (GC-MS) انجام گردید. ترکیب های اصلی تشکیل دهنده اسانس گل کلپوره شامل آلفا-پینن (۷/۱۶%) و والریانول (۳/۸%) و در اسانس برگ آن شامل آلفا-پینن (۸/۱۴%)، میرسین (۹/۱۰%) و جرماکرن D (۴/۱۰%) بود. برای ارزیابی اثر ضدمیکروبی، ۱۰ میکرولیتر از اسانس برگ و گل کلپوره به طور جداگانه به روش دیسک دیفیوژن در سه تکرار مورد سنجش قرار گرفت و قطر هاله عدم رشد باکتری در رقت های µl/ml۴۰ و ۸۰ اسانس برگ به ترتیب ۹ و ۸ میلی متر و اسانس گل ۱۲ و ۸ میلی متر بود. غلظت مهاری حداقل (MIC) اسانس گل و برگ کلپوره µl/ml۱۶۰ تعیین شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که می توان از اسانس این گیاه برای کنترل رشد کلستریدیوم بوتولینوم استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

کلستریدیوم بوتولینوم ، کلپوره (Teucrium polium L.) ، اسانس ، فراورده های لبنی سنتی ، MPCR ، غلظت مهاری حداقل