شناسایی ژنوتیپ های متحمل به تنش خشکی در گندم دیم با استفاده از شاخص های تحمل خشکی
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 231
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JCB-10-28_002
تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1400
چکیده مقاله:
در بین تنش های مختلف محیطی، خشکی تاثیر منفی بالایی بر روی میزان تولید محصولات دارد. به منظور بررسی تحمل خشکی در ژنوتیپ های گندم دیم، آزمایشی با ۳۶ ژنوتیپ گندم نان تهیه شده از سیمیت در دو شرایط دیم (تنش خشکی) و آبیاری تکمیلی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین ژنوتیپ ها از نظر عملکرد دانه در هر دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی وجود داشت. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که آبیاری تکمیلی باعث افزایش معنی دار عملکرد دانه گردید. در شرایط آبیاری تکمیلی ژنوتیپ های شماره ۲۲، ۳۴ و ۲۱ به ترتیب با میانگین ۱۴۳/۳، ۰۸۹/۳ و ۹۲۱/۲ تن در هکتار بالاترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. تحت شرایط دیم بیشترین عملکرد دانه به میزان ۶۴۷/۲، ۶۱۰/۲ و ۵۵۸/۲ تن در هکتار به ترتیب مربوط به ژنوتیپ های شماره ۲۰، ۲۲ و ۲۷ بود. برای شناسائی ژنوتیپ های متحمل به خشکی، از شاخص های تحمل (TOL)، حساسیت به تنش (SSI)، میانگین بهره وری (MP)، میانگین هندسی بهره وری (GMP)، شاخص تحمل به تنش (STI) و شاخص پایداری عملکرد (YSI) استفاده شد. شاخص های MP،GMP و STI همبستگی بالایی با عملکرد تحت شرایط تنش و بدون تنش داشتند و به عنوان شاخص های مناسب برای گزینش ژنوتیپ های پرمحصول در هر دو شرایط محیطی معرفی شدند. بر اساس تجزیه به مولفه های اصلی و نمودار سه بعدی، ژنوتیپ های شماره ۲۲، ۳۴، ۳۳ و ۱۵ به عنوان ژنوتیپ های مقاوم و ژنوتیپ های شماره ۷، ۱۷، ۱۴ و ۱ به عنوان حساس به تنش خشکی شناخته شدند. تجزیه خوشه ای به روش Ward’s بر پایه شاخص های تحمل به خشکی و عملکرد دانه در هر دو شرایط محیطی ژنوتیپ های مورد بررسی را در چهار گروه قرار داد که با نتایج تجزیه به مولفه های اصلی مطابقت داشت.
کلیدواژه ها:
Bread wheat ، Supplemental irrigation ، Drought stress ، Grain yield ، Drought tolerance ، گندم نان ، آبیاری تکمیلی ، تنش خشکی ، عملکرد دانه ، شاخص های تحمل به تنش
نویسندگان
مرتضی کامرانی
University of Mohaghegh Ardabili
اصغر مهربان
Agricultural Research Station of Ardabil
منوچهر شیری
University of Mohaghegh Ardabili
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :