بررسی اثرات تنش شوری بر صفات مرتبط با جوانه زنی درتعدادی ژنوتیپ متنوع گیاه سویا (Glycin e max)

       جوانه ­زنی بذر نقش پر اهمیتی در چرخه زندگی گیاهان داشته و تعیین ­کننده مراحل چرخه رشد، استقرار و عملکرد نهایی گیاه می­ باشد. جوانه ­زنی بذر بحرانی ترین مرحله در استقرار گیاهچه است که در نهایت تولید موفقیت آمیز محصول را تعیین می­ کند. شوری یکی از عوامل محیطی کاهش­ دهنده تولید محصولات زراعی در جهان است. خاک ­های شور یا آبیاری با آب شور پتانسیل تولید گیاه را به شدت کاهش می ­دهد. جهت مطالعه تاثیر سطوح مختلف شوری بر صفات مربوط به جوانه­ زنی ۱۱ ژنوتیپ گیاه سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال ۱۳۹۲انجام شد. در این آزمایش فاکتور اول سطوح شوری (صفر، ۳، ۶ و ۸ دسی زیمنس بر متر) و فاکتور دوم ژنوتیپ بود و هشت صفت مرتبط با جوانه­ زنی شامل، درصد جوانه ­زنی، سرعت جوانه ­زنی، طول ریشه­ چه، وزن تر ریشه ­چه، وزن خشک ریشه­ چه، طول ساقه ­چه، وزن تر ساقه ­چه، وزن خشک ساقه ­چه ارزیابی شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر تنش شوری و ژنوتیپ در همه صفات مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد معنی ­دار بود. از طرف دیگر، با افزایش سطوح شوری مقدار تمامی صفات مورد مطالعه در همه ژنوتیپ ­ها کاهش یافت. همچنین اثر متقابل شوری و ژنوتیپ برای تمامی صفات تفاوت معنی­ داری نشان داد. در مجموع در بالاترین غلظت شوری مورد مطالعه، بیشترین میزان سرعت و درصد جوانه­ زنی،  طول ریشه چه و ساقه چه و وزن تر و خشک ساقه چه و ریشه ­چه در ژنوتیپ­ های متحمل Forrest، Hill، ۰۳۲، Cokerstoart وBRAZIL۱۷ و کمترین میزان درژنوتیپ­ های حساس Bau۰۸، Mangar  و ۳COH  به دست آمد.  

کلیدواژه ها:

Germination percentage ، Salinity ، Seedling ، Soybean ، Speed of germination ، درصدجوانه زنی ، سرعت جوانه زنی ، سویا ، شوری ، گیاهچه