ویژگی های زمین شیمیایی گرد و غبارهای میادین اصلی تهران

در این پژوهش ۱۸ نمونه گرد‎ و ‎غبار خیابانی در اطراف ۹ میدان اصلی شهر تهران، در ساعات پر ترافیک فصل تابستان ۹۱ و در شرایط آب و هوایی خشک جمع‎آوری و جهت شناسایی عناصر سرب (Pb)، روی (Zn)، مس (Cu)، ارسنیک (As)، آهن (Fe)، نیکل (Ni) ،کروم (Cr)، کادمیوم (Cd)، منگنز (Mn) و بیسموت (Bi) با دستگاه پلاسمای جفت القایی (ICP-OES) تجزیه شدند. سپس عامل تجمع و شاخص ژئوشیمیایی مولر (شاخص زمین انباشت) برای آن‎ها محاسبه گردید. نتایج نشان داد که عناصر سرب (Pb)، روی (Zn)، مس(Cu)، ارسنیک (As) و بیسموت (Bi) نسبت به پوسته زمین افزایش غلظت یافته‎اند. نتایج حاصل از عامل تجمع نشان می‎دهد که عنصر بیسموت در تمامی میدان‎ها در محدوده‎ تجمع به شدت بالا، روی در میدان راه آهن با تجمع بسیار شدید و در مابقی میادین تقریبا در محدوده نسبتا شدید قرار دارد. مس در میدان‎های صادقیه و پونک در محدوده تجمع شدید و سرب در میدان پونک باتجمع به شدت بالا و در مابقی میدان‎ها در محدوده تجمع شدید قرار دارد و نهایتا آرسنیک در  میدان‎های ولیعصر، آذری و راه آهن تجمع شدید دارد. شاخص ژئوشیمیایی مولر بیان‎گر افزایش غلظت سرب، روی و مس در تمامی میادین می‎باشد. نتایج نشان می‎دهد که آلودگی گرد ‎و ‎غبار خیابانی به فلزات سنگین وضعیت زیست‎محیطی شهر تهران را به طور قابل ملاحظه‎ای مورد تهدید قرار می‎دهد و منابع اصلی انتشار آن‎ها ترافیک وسایل نقلیه (احتراق سوخت های فسیلی و خوردگی قطعات مورد استفاده در خودروها)، آسفالت کف خیابان­ها و پروژه های عمرانی در سطح شهر تهران می‎باشد.

کلیدواژه ها:

گرد و غبار ، زیستمحیطی ، شاخصهای ژئوشیمیایی ، میدان ، شهر تهران