کاربرد ریتم های شهری در فرایند طراحی فضاهای شهری نمونه موردی: فضاهای شهری محله جلفای اصفهان

فضای زندگی انسان ها، تحت تاثیر بعد زمان، ویژگی های متفاوتی به خود می­گیرد. این ویژگی ها که یا به صورت بازگشت کننده و یا بازگشت ناپذیر هستند، در غالب ریتم های شهری، بر روی چگونگی استفاده از فضا تاثیر می­گذارند. ریتم های شهری ردپایی از زمان در فضا هستند و در غالب فرم­های پیچیده، به منزله جنبه­ای از عناصر ریتمیک طبیعت، مردم، فضا، و روابط پویای بین آن­ها تجربه می­شوند و در دو دسته کلی ریتم های فضایی و ریتم های زندگی روزمره تقسیم می­شوند.با توجه به اهمیت شناخت نیاز استفاده­کنندگان در فرایند طراحی و خلق فضاهای کارآمد، در این پژوهش معرفی ریتم های شهری و روش شناسی استفاده از آن­ها، به منظور شناخت مسائل و مشکلات فضاهای شهری، با رویکردی پدیدارشناسانه، در بازه­های زمانی مختلف، هدف قرار­گرفته­ است. در انتها، فضاهای شهری محله جلفای اصفهان، واحدهای پایه تحلیل گشته و با استفاده از روش تجزیه وتحلیل ریتم های شهری، بررسی شده اند. بدین ترتیب با هدف انجام پژوهشی کاربردی و به روش توصیفی تحلیلی، با درنظر گرفتن ریتم هفته با کارکرد بازه مورد بررسی در فصل تابستان، اطلاعات مورد نیاز به شیوه مداخله­گر از طریق مصاحبه و ثبت تخصیص زمانیافراد، و همچنین شیوه غیرمداخله­گر، از طریق تحلیل قرارگاه­های رفتاری، با مشاهده ساده و عکس های تهیه شده و نتایج حاصل با استفاده از روش سوات، تحلیل شده است. نتایج به­دست­آمده نشان می­دهد که وجود ریتم های اجتماعی و فرهنگی متنوع در محله جلفا عامل جذب جمعیت از سایر نقاط شهر به آن شده و باعث ایجاد قرارگاه­های رفتاری مختلف، برخوردهای اجتماعی از ­پیش تعیین نشده و تشکیل خاطره جمعی شده ­است. مجموع ریتم های زندگی روزمره، به همراه ریتم های فضایی، که در قالب روابط مکمل و متضاد یک مجموعه چندریتمی را تشکیل داده­اند، بر ادراک و تصویر ذهنی افراد از فضا تاثیر می گذارند و به صورت یکی از عناصر تشکیل­دهنده محیط بر هویت آن محل نقش دارند. 

کلیدواژه ها:

بعد زمان ، ریتم ، تجزیه وتحلیل ریتم ، چرخه های زمانی