بررسی ساختارعاملی، روایی، پایایی و هنجاریابی مقیاس شخصیتی مرزی (STB) در دانشجویان دانشگاه شیراز

مقیاس شخصیت مرزی (STB) در آکسفورد و بر اساس ملاک های DSM-III ساخته شده است (۹) و در سال ۲۰۰۱ نیز مورد بررسی مجدد قرار گرفته است (۱۰).STB یکی از وضعیت های رایج مرزی یعنی اختلال شخصیت مرزی را توصیف می کند که الگوهای رفتاری بی ثبات بین فردی از قبیل دوسوگرائی و مشکلات کنترل هیجانی را شامل می شود. STB ویژگی های مرزی را در افراد بهنجار و بر اساس مدل پیوستاری ویژگی های روان ی می سنجد. در تحقیق حاضر این مقیاس با ملاک های DSM-IV-TR انطباق داده شد و خصوصیات روان سنجی آن مورد بررسی قرار گرفت. روش کار: مقیاس شخصیت مرزی (STB) ابتدا به فارسی برگردانده شد. سپس از دو نفر متخصص زبان انگلیسی خواسته شد که ماده های برگردانده شده فارسی را به انگلیسی ترجمه نمایند، آنگاه شکاف های موجود در تطابق دو ترجمه اصلاح گردید. نمونه ای به حجم ۷۴۹ نفر (۳۸۰ نفر مونث و ۳۶۹ نفر مذکر) به روش نمونه گیری تصادفی ساده از دانشکده های مختلف دانشگاه شیراز، ۳۰ نفر بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی و۳۰ نفر بیمار مبتلا به افسردگی اساسی از مراکز درمانی انتخاب و با ابزارهای تحقیق موردآزمون قرار گرفتند. نتایج: تحلیل عاملی به روش تحلیل مولفه های اصلی با چرخش پروماکس برای STB سه عامل ناامیدی،تکانشگری و علائم تجزیه ای/ پارانوئیدی وابسته به استرس رااستخراج نمود. علاوه بر این، برای این مقیاس سه نوع روایی دیگر(همزمان، افتراقی و همبستگی خرده مقیاس ها با کل مقیاس و یکدیگر) و سه نوع پایایی (بازآزمایی، همسانی درونی و تنصیفی)گزارش شد. اطلاعات هنجاری STB نیز در نمونه ای ۷۴۹ نفری گزارش شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حکایت از این داشت که مقیاس STB در جامعه ایرانی خصوصیات روان سنجی مطلوبی دارد و از آن می توان در تحقیقات روان شناسی و روان پزشکی استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

STB ، اختلال شخصیت مرزی ، ساختار عاملی ، روایی ، پایایی ، خصوصیات روان سنجی و هنجار ایرانی