ارزیابی خصوصیات کمی ده ژنوتیپ کلزای بهاره در منطقه رامهرمز خوزستان

به منظورتعیین سهم صفات موثر بر عملکرد دانه و شناسایی موثرترین صفات به عنوان شاخصی برای گزینش ارقام پر محصول در منطقه رامهرمز، این پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و ده ژنوتیپ بهاره کلزا (هایولا ۴۰۱، هایولا۴۲۰، هایولا۳۰۸، هایولا۴۸۱۵، هایولا۵۰، هایولا۶۰، سان۳۷، سان۳۴، صفی۶ و دلگان) در سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ اجرا شد. ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر تمامی صفات مورد بررسی به استثنای موفقیت تبدیل گل به خورجین اختلاف معنی داری داشتند. هیبرید دیررس هایولا ۶۰ با وجود تعداد خورجین در بوته زیاد، با کمترین تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه نسبتا پایین، به دلیل برخورد مرحله دانه بندی با گرمای انتهای فصل، از کمترین عملکرد دانه برخوردار بود. صفی ۶ با بیشترین تعداد خورجین در بوته، هایولا ۴۲۰ با بیشترین وزن هزار دانه و تعداد دانه در خورجین نسبتا بالا و سان ۳۴ با بیشترین تعداد دانه در خورجین، از بیشترین عملکرد دانه برخوردار بودند. در تجزیه رگرسیون گام به گام صفات تعداد دانه در خورجین، تعداد خورجین در شاخه های فرعی، وزن هزار دانه و ارتفاع پایین ترین خورجین از سطح زمین ۷۱ درصد از تغییرات عملکرد را توجیه کردند. بر اساس نتایج تجزیه علیت، صفت تعداد دانه در خورجین با بیشترین تاثیر مستقیم مثبت بر عملکرد دانه و اثرات غیر مستقیم ناچیز از طریق سایر صفات، به عنوان شاخصی برای گزینش ژنوتیپ هایی با عملکرد بالا در برنامه های اصلاحی کلزای بهاره معرفی شد.

کلیدواژه ها:

تجزیه علیت ، تنوع ژنوتیپی ، رگرسیون گام به گام ، همبستگی