بررسی مکانیسم جریان و منشا آب قنات های دشت گناباد به وسیله روش های هیدروژئوشیمیایی و ایزوتوپی
محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 29، شماره: 116
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 183
فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GSJ-29-116_018
تاریخ نمایه سازی: 11 دی 1400
چکیده مقاله:
منطقه گناباد در مناطق خشک قرار داشته که سالانه حدود ۵/۱۹ میلیون مترمکعب آب زیرزمینی از طریق ۲۶ رشته قنات تخلیه می گردد. از ۶ رشته قنات مهم دشت نمونه برداری جهت آنالیزهای هیدروشیمیایی و ایزوتوپی به هدف تعیین منشا و مکانیسم جریان آب زیرزمینی قنات ها انجام شده است. میزان مواد جامد محلول آب از ۵۲۴ تا ۲۳۷۵ میلی گرم بر لیتر متغیر است. تیپ های غالب آب در قنات ها شامل بی کربناته سدیک منیزیک و کلروره سدیک است. آب قنات ها نسبت به کانی های کربناته اشباع و فوق اشباع و نسبت به کانی های تبخیری تحت اشباع است که نشان دهنده این است که ترکیب آب زیرزمینی قنات ها توسط انحلال سنگ های کربناته حوضه کنترل می شود. نتایج ایزوتوپ های پایدار اکسیژن ۱۸ و دوتریم نشان دهنده منشا جوی آب قنات ها است. به طوریکه مکانیسم جریان از طریق نفوذ مستقیم بارش قبل از تبخیر از طریق درز و شکاف های سنگ های آهکی حوضه و همچنین نفوذ آب های سطحی در آبرفتهای درشت دانه حاشیه ارتفاعات حوضه می باشد. تغذیه آب زیرزمینی قنات ها از محدوده ای در ارتفاعات بین ۲۰۰۰ تا ۲۷۰۰ متر منشا می گیرد. ترکیب ایزوتوپی قنات ها در فصل تر به دلیل تغذیه از بارش سبکتر و در فصل خشک به دلیل تغذیه از آب برگشتی کشاورزی قنات ها و چشمه های ارتفاعات جنوب حوضه سنگین تر است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حجت میرانی مقدم
دانشجوی دکترا، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
غلامحسین کرمی
دانشیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
رحیم باقری
استادیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :