زمین ریخت شناسی و ساز و کارگسلش زمین لرزه های ۱۰ و ۲۱ آذرماه ۱۳۹۶ هجدک کرمان

در آذر ماه سال ۱۳۹۶ سه زمین لرزه با بزرگی ۹/۵ تا ۱/۶ در منطقه هجدک کرمان روی داد. این زمین لرزه ها با استفاده از تصاویر ماهواره ای، تداخل سنجی رادار و بازدید میدانی مورد مطالعه قرار گرفت. رومرکز زمین لرزه اول و دوم در مرز کوه و دشت در دامنه شمالی میان کوه که بلندی اصلی منطقه است،  قرار می گیرد. هیچگونه گسیختگی سطحی همراه با این زمین لرزه ها در سطح زمین دیده نشده است وتداخل سنجی رادار نیز بالا آمدگی نسبتا متقارن سطح زمین را برای این زمین لرزه‎ها نشان می‎ دهد. بر این اساس، دو سناریوی گسل زمین لرزه ای با شیب به سوی جنوب باختری و یاگسل زمین‎ لرزه با شیب به سوی شمال خاوری برای این زمین لرزه ها امکان پذیر است. رومرکز رویداد سوم در دشت آبرفتی شمال میان کوه قرار می گیرد . آثار گسلش سطحی همراه با این رویداد نخست در تصاویر ماهواره ای پس از رویداد  و تداخل سنجی رادار دیده شد و سپس در بازدید صحرایی مورد تایید قرار گرفت. این زمین لرزه با حدود ۶ کیلومتر گسیختگی سطحی و بیش از یک متر بالا آمدگی بلوک جنوبی در راستای گسله با  ساز و کار راندگی و شیب به سوی جنوب باختری همراه بود. هیچگونه آثار گسلش پیش از رویداد زمین لرزه در دشت آبرفتی دیده نشده است که احتمالا ناشی از شسته شدن آن به وسیله سیلاب های فصلی است. با این وجود، در ادامه گسله به سوی شمال باختری بریدگی آبرفت های جوان بیانگر وجود گسله ای جوان و جنبا در این منطقه است. جنبش گسل های پنهان پیش از این نیز زمین لرزه های بزرگی همچون طبس، بم، و سرپل ذهاب را موجب شده است. زمین لرزه هجدک نیز یک بار دیگر اهمیت شناسایی و توجه به این گسل ها در برآورد خطر زمین لرزه به ویژه در مجاورت شهرهای بزرگ را یادآور می شود.

کلیدواژه ها:

زمین لرزه هجدک ، گسلش سطحی ، گسل پنهان ، زمین ریخت شناسی ، تداخل سنجی رادار