مبانی و اصول آزاد اندیشی از منظر اسلام با تاکید بر اندیشه های علامه طباطبایی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 277

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KSIU-22-77_006

تاریخ نمایه سازی: 23 دی 1400

چکیده مقاله:

هدف: دین اسلام با رویکرد کمال جویی انسانی، آزادی و استفاده صحیح از اختیار انسانی را از مهم ترین ابزارهای رسیدن به این هدف می داند. به علاوه، دست یافتن به اندیشه های صحیح و قابل اعتماد نیز از مهم ترین دغدغه های انسان به شمار می آید. علامه طباطبایی در زمینه مبانی نظری دین مقدس اسلام در زمینه آزاد اندیشی با استفاده از روش تفسیری قرآن به قرآن مطالب ارزشمندی بیان کرده است. هدف این مقاله، دستیابی به مبانی و اصول آزاد اندیشی از منظر اسلام به منظور مصون ماندن تفکر آزاد انسانی از انحراف بوده است. روش: در این نوشتار با رویکرد توصیفی و تحلیلی به بررسی مبانی و اصول آزاداندیشی از منظر اسلام با محوریت اندیشه های علامه طباطبایی پرداخته شده است. یافته ها: خدامحوری، اختیار، ثابت بودن حق و باطل، عقل گرایی، کرامت انسانی، کمال گرایی و غیب پذیری، از جمله مبانی؛ و آزادی در محدوده شریعت، آزادی بیان و ترویج اندیشه، تبیین حق از باطل، اجبارستیزی و یقین گرایی از جمله اصول آزاد اندیشی از منظر اسلام است. نتیجه گیری: هر چند انسان آزاد آفریده شده است، اما اگر آزاد اندیشی خود را در چارچوب اندیشه ها و آموزه های اسلامی قرار ندهد، خطاپذیری اندیشه های او فراوان خواهد بود. دین اسلام برای تفکر آزاد یک سری اصول و مبانی دارد که رعایت آنها باعث می شود اندیشه های انسانی از دقت لازم برخوردار باشد و از انحرافات فکری مصون بماند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

حسام الدین خلعتبری لیماکی

دکتری مدرسی معارف گرایش مبانی نظری اسلام، استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی و وابسته گروه پژوهشی قرآن بنیان

علیرضا شاه فضل قمصری

مدرس گروه معارف اسلامی، دانشگاه علوم پزشکی کاشان. دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی، مبانی نظری اسلام.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم.. ...
  • نهج البلاغه.. ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم(۱۴۱۴ ق). لسان العرب. بیروت: دار ...
  • اشعری، علی بن اسماعیل(۱۹۵۵ م). اللمع فی الرد علی اهل ...
  • برلین، آیزایا(۱۳۷۱). در جستجوی آزادی؛ مصاحبههای رامین جهانبگلو. ترجمه خجسته ...
  • دهخدا، علی اکبر(۱۳۷۷). لغت نامه. تهران: دانشگاه تهران، چ دوم.. ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد(۱۴۱۲ ق). المفردات فی غریب القرآن. ...
  • صدوق(۱۴۰۴ ق). عیون اخبار الرضا. ترجمه علی اکبر غفاری و ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین(۱۳۷۴). تفسیر المیزان. ترجمه محمدباقر موسوی همدانی. قم: ...
  • طبرسی، فضل بن حسن(۱۴۱۲ ق). تفسیر جوامع الجامع. بیروت: دارالازوا.. ...
  • عبدالجبار بن احمد(۱۳۸۰ ق). المغنی فی ابواب التوحید و العدل. ...
  • فخر رازی، ابو عبدالله محمد بن الحسین(۱۴۱۴ ق). مفاتیح الغیب(تفسیر ...
  • قاسمی سیانی، علیاصغر(۱۳۸۵). مردم سالاری دینی؛ ماهیت، ابعاد و مسائل. ...
  • قدردان قراملکی، محمدحسن(۱۳۷۹). حکومت دینی از منظر استاد شهید مطهری. ...
  • کلینی(۱۳۶۹). اصول کافی. ترجمه هاشم رسولی. تهران: کتابفروشی علمیه اسلامی.. ...
  • متفکر، حسین(۱۳۸۷). جنگ روانی. قم: زمزم هدایت، چ ششم.. ...
  • مصباح، مجتبی(۱۳۹۲). بنیاد اخلاق. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام ...
  • مطهری، مرتضی(۱۳۷۲/الف)، پیرامون جمهوری اسلامی. تهران: صدرا.. ...
  • مطهری، مرتضی(۱۳۷۲/ب)، علل گرایش به مادی گری. تهران: صدرا.. ...
  • مطهری، مرتضی(۱۳۶۹). نظام حقوق زن در اسلام. تهران: صدرا، چ ...
  • مکارم شیرازی، ناصر(۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه، چ سی ...
  • مکارم شیرازی، ناصر(۱۳۸۵). دائره المعارف فقه مقارن. قم: مدرسه امام ...
  • میشل، توماس(۱۳۷۷). کلام مسیحی. ترجمه حسین توفیقی. قم: مرکز مطالعات ...
  • نبوی، سیدعباس(۱۳۷۸). «روششناسی در تبیین آزادی». سمینار آزادی در جمهوری ...
  • Holy Quran.. ...
  • Nahj al-Balaghah.. ...
  • Abdul Jabbar ibn Ahmad (۱۳۸۰ AH). Al-Moghni fi Abvab al-Tawhid ...
  • Ash'ari, Ali ibn Isma'il (۱۹۵۵). Al-Lum'a fi Alrad Ala Ahl-alzigh ...
  • Berlin, Isaiah (۱۹۹۲). In Search of Freedom; Interviews by Ramin ...
  • Dehkhoda, Ali Akbar (۱۹۹۸). Dictionary. Tehran: Publishing & Printing Institute ...
  • Fakhr Razi, Abu Abdullah Muhammad ibn al-Hussein (۱۴۱۴ AD). Mafatih ...
  • Ghadrdan Qaramaleki, Mohammad Hassan (۲۰۰۰). Religious Government from the Perspective ...
  • Ghasemi Ciani, Ali Asghar (۲۰۰۶). Mardom Salari Dini; Mahiat, Abaad ...
  • Ibn Manzoor, Mohammad ibn Mokarram (۱۴۱۴ AH). Lessan al-Arab. Beirut: ...
  • Koleynee (۱۹۹۰). Osule Kafi. Translator: Hashem Rasouli. Tehran: Publishing Islamic ...
  • Makarem Shirazi, Naser (۲۰۰۶). Encyclopedia of Contemporary Jurisprudence. Qom: Publication ...
  • Makarem Shirazi, Naser (۱۹۹۵). Sample Interpretation. Tehran: Dar al-Kotobel Eslamyyeh, ...
  • Mesbah, Mojtaba (۲۰۱۳). Foundation of Ethics. Qom: Publishing of Imam ...
  • Michael, Thomas (۱۹۹۸). Christian Sermon. Translated by Hossein Tofighi. Qom: ...
  • Motahhari, Morteza(۱۹۹۳). Around the Islamic Republic. Tehran:Sadra Publishing.. ...
  • Motahhari, Morteza (۱۹۹۳). The Reasons for Mudigiri. Tehran: Sadra Publication.. ...
  • Motahhari, Morteza (۱۹۹۰). Women's Rights in Islam. Tehran: Sadra Publishing ...
  • Motefakker, Hossein (۲۰۰۸). Psychological War. Qom: Zamzam Hedayat Publishing, Sixth ...
  • Nabavi, Seyyed Abbas (۱۹۹۹). “Methodology in Explaining Freedom”. Freedom Seminar ...
  • Ragheb Esfahani, Hossein ibn Muhammad (۱۴۱۲ AH). Al-Mofradat al-Qarib al-Quran. ...
  • Sadouq (۱۴۰۴ AH). Ayun Akhbar al-Reza. Translating Ali Akbar Ghaffari ...
  • Tabarsi, Fazl ibn Hassan (۱۴۱۲ AD). Tafsir Javame Al-Jame. Beirut: ...
  • Tabatabaei, Seyyed Mohammad Hussein (۱۹۹۵). Tafsir al-Meysan. Translation by Mohammad ...
  • نمایش کامل مراجع