آنالیز رخساره ای و بازسازی محیط نهشتی دیرینه ی رسوبات پیش بومی نئوژن در شمال فروبار دزفول، زاگرس

این مطالعه آنالیز رخساره ای و تعیین محیط نهشتی را از رسوبات نئوژن در شمال فروبار دزفول، در فرودیواره ی گسل پیشانی کوهستان زاگرس ارائه می دهد. رسوبات نئوژن در این ناحیه، شامل سازندهای میشان، آغاجاری و بختیاری می باشند، که با بیش از ۵ کیلومتر، ضخیم ترین توالی حوضه پیش بومی زاگرس را به خود اختصاص داده اند. از آن جایی که این رسوبات هم زمان با کوهزایی اصلی زاگرس نهشته شده اند، تاریخچه ی رویدادهای دگرریختی منطقه را در خود ثبت کرده اند. در این مطالعه، نه رخساره ی سنگی بر اساس لیتولوژی، اندازه ی دانه، ساختمان های رسوبی و هندسه ی لایه ها شناسایی شدند که در سه مجموعه ی رخساره ای دسته بندی می شوند: الف) با غلبه ی گراول (Gm، Gp)، ب) با غلبه ی ماسه (Sh، St، Sp، Sr، Sm) و ج) با غلبه ی گل (Fm، Fl). علاوه بر این، دو ایکنوفاسیس دریایی اسکولایتوس و کروزیانا نیز در قاعده ی سازند آغاجاری مشاهده گردیدند. بنابر نتایج این مطالعه، قرارگیری رخساره ها بر روی یکدیگر نشان دهنده ی یک توالی کلی کم عمق شونده به سمت بالا در نهشته های پیش بومی نئوژن در فروبار دزفول است. این نهشته ها به ترتیب در محیط های دریای حاشیه ای (سازند میشان)، ساحل سیلیسی آواری (بخش پایینی سازند آغاجاری)، رودخانه ی مئاندری (بخش بالایی سازند آغاجاری) و در نهایت رودخانه ی گیسویی (سازند بختیاری) نهشته شده است. با توجه به ثابت بودن سطح جهانی آب دریاها در این دوره (حدود ۱۳ تا ۳ میلیون سال قبل)، تکامل محیط نهشتی در شمال فروبار دزفول توسط دگرریختی های تکتونیکی، شامل گسلش و چین خوردگی، کنترل شده است.

کلیدواژه ها:

محیط نهشتی ، فروبار دزفول ، سازند میشان ، سازند آغاجاری ، سازند بختیاری