نحوه ی تشکیل، میکرومرفولوژی و کانیشناسی رسی خاکهای واقع بر سطوح ژئومرفیک گوناگون در منطقه ی جیرفت
محل انتشار: فصلنامه آب و خاک، دوره: 25، شماره: 2
سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 168
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JSW-25-2_021
تاریخ نمایه سازی: 14 بهمن 1400
چکیده مقاله:
چکیده ارتباط نزدیک و متقابلی بین موقعیت ژئومرفیک و نحوه ی تشکیل و تکامل خاک وجود دارد. چنانچه مطالعات خاک شناسی در ارتباط با سطوح ژئومرفیک انجام پذیرند، درک عمیقتری از فرآیندهای خاک سازی فراهم خواهد گردید. تحقیق حاضر بهمنظور مطالعه ی نحوه ی تشکیل، میکرومرفولوژی و کانیشناسی رسی خاکهای منطقه ی باستانی جیرفت در سطوح ژئومرفیک مختلف انجام گرفت. رژیم حرارتی و رطوبتی منطقه، بهترتیب، هایپرترمیک و اریدیک میباشند. اشکال اراضی مخروطافکنه، پدیمنت پوشیده، سطوح حدواسط، دشت آبرفتی و اراضی پست در منطقه شناسایی گردیدند و هر شکل اراضی براساس میزان پایداری، به سطوح ژئومرفیک مختلف تقسیم گردید. بر روی هر سطح ژئومرفیک، یک خاکرخ شاهد حفر، تشریح و نمونهبرداری شد. نمونههای خاک تحت آزمایشهای معمول فیزیکی و شیمیایی، کانیشناسی رسی و میکرومرفولوژی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که از پدیمنت پوشیده بهطرف اراضی پست، میزان شوری، pH و نسبت جذبی سدیم افزایش می یابند و همچنین رسوبات، ریزبافتتر می شوند. کانیشناسی بخش رس خاکهای منطقه ی مورد مطالعه، حاکی از وجود کانیهای رسی کلریت، ایلیت، پالیگورسکیت، اسمکتیت و کائولینیت می باشد. بهطرف دشت آبرفتی، بهعلت بالا بودن سطح آب زیرزمینی از پایداری پالیگورسکیت کاسته می شود و اسمکتیت، کانی غالب خاک می باشد. منشا کانی پالیگورسکیت در سطوح پدیمنت پوشیده، حدواسط و دشت آبرفتی، بهترتیب، موروثی، پدوژنیک و آواری میباشد. بررسی مقاطع نازک، نشاندهنده ی وجود پوشش و پرشدگی رس در افقهای Btn و Btk موجود در سطوح پایدار و ناپایدار میباشد. همچنین، پوشش و پرشدگی آهک در افق Btk موجود در سطوح پایدار مشاهده گردید. نتایج تحقیق، نمایان گر نقش مهم ژئومرفولوژی در تغییرپذیری خصوصیات خاکهای منطقه ی مطالعاتی می باشد. واژه های کلیدی: ژئومرفولوژی، پالیگورسکیت، پوشش رس و آهک، جیرفت