اثر غنی سازی با کودهای زیستی و سه عنصر ریزمغذی آهن، روی و مگنز بر خصوصیات جوانه زنی گیاه زنیان (Carum copticum L.)

کاربرد کودهای زیستی به جای مصرف کودهای شیمیایی از جمله مهم ترین راهبردهای تغذیه ای در مدیریت پایدار بوم نظام های کشاورزی می باشد. در این راستا به منظور بررسی تاثیر تلقیح با کودهای زیستی و عناصر ریزمغذی بر روی خصوصیات جوانه زنی گیاه زنیان (Carum copticum L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند در سال ۱۳۹۰ اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل فاکتور اول: کود زیستی در سه سطح شامل بدون تلقیح، آزوسپریلیوم، ازتوباکتر و فاکتور دوم: غنی سازی بذور در ده سطح شامل بدون غنی سازی، غنی سازی با عناصر آهن، روی، منگنز که هر کدام شامل سه غلظت یک، دو و سه میلی مولار بود. برای غنی سازی، بذور به مدت ۲۴ ساعت درون پتری دیش با محلول های ریز مغذی تیمار شدند. صفات مورد مطالعه عبارتند بودند از: درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن تر ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه. نتایج آزمایش نشان داد که همه تیمارهای به کار رفته باعث افزایش معنی دار سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن تر ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه در مقایسه با شاهد شد. اما تلقیح بذور و غنی سازی آنها اثر معنی داری بر درصد جوانه زنی نداشت. حداکثر و حداقل مقادیر وزن خشک ساقه چه به ترتیب برای تیمار ترکیبی (ازتوباکتر و Fe۳) با مقدار ۰۳/۴ و ازتوباکتر با مقدار ۲۶/۱ مشاهده شد. حداکثر و حداقل مقادیر طول ساقه چه به ترتیب برای تیمار های ترکیبی ازتوباکتر و Mn۲ (۵/۳۷ میلی متر) و تیمار ترکیبی آزوسپریلیوم و Zn۳ (۲۰ میلی متر) مشاهده شد. در مجموع از بین کودهای زیستی ، ازتوباکتر و از بین تیمارهای ریز مغذی، آهن با هر سه غلظت به کار رفته، سبب افزایش ویژگی های مورد بررسی گردید. بر طبق نتایج این آزمایش، کاربرد کودهای زیستی و عناصر ریزمغذی بر بذر زنیان می تواند جوانه زنی سریعتر و گیاهچه های قوی تری را تامین کند.

کلیدواژه ها:

آزوسپریلیوم ، آهن ، ازتوباکتر ، روی ، گیاهان دارویی