تحلیل فضایی و رتبه بندی شاخص های توسعه شهری یک مطالعه موردی در استان خراسان رضوی

کشور ما به دلیل داشتن شرایط ناهمگون و امکانات­طبیعی متنوع، نیازمند برنامه­ریزی در سطح استان­ها است، که البته برای کسب موفقیت در امر برنامه­ریزی توجه به معیارهای توسعه پایدار بر اساس توانمندی­های موجود در هر استان از مهمترین مسایلی است باید در همه حال به آن توجه کرد. جامعه آماری پژوهش حاضر بیست­وهشت شهرستان استان خراسان رضوی است. شاخص­های مورد مطالعه از طریق مطالعات کتابخانه­ای و استفاده ازسالنامه آماری استان استخراج شده است. برای مشخص­شدن سطح­برخورداری شهرستان­های استان خراسان رضوی از تکنیک­های تصمیم­گیری چندمعیاره مثل روش­های؛­ تشخیص نسبی مرکب (COPRAS) و میانگین وزنی ساده (SAW) و برای رسیدن به نتیجه واحد از روش­ادغام (میانگین رتبه­ها) استفاده شده است. نتایج میانگین رتبه­ها نشان می­دهد که شهرستان­های مشهد، گناباد، خلیل آباد، داورزن، رشتخوار، خواف، فریمان و بجستان در سطح برخوردار، شهرستان­های درگز، کلات، چناران، سرخس، کاشمر، جغتای، تایباد وفیروزه از لحاظ برخورداری از شاخص­های توسعه پایدار در سطح نیمه­برخوردار و شهرستان­های باخرز، جوین، بردسکن، تربت جام، مه­ولات، سبزوار، بینالود، قوچان، زاوه، تربت حیدریه و نیشابور از لحاظ برخورداری از شاخص­های توسعه پایدار در سطح­ محروم قرار دارند. می­توان بیان نمود که شهرستان­هایی که امتیاز بیشتری کسب نموده­اند از لحاظ سرمایه­گذاری در اولویت آخر قرارگیرند و شهرستان­هایی که در سطوح محروم قرار گرفته­اند باید در اولویت برنامه­ریزی و محرومیت­زدایی قرارگیرند.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، محرومیت ، نابرابری ، خراسان رضوی ، مدل کوپراس و SAW