بررسی اثر دمای انبار و قوه نامیه اولیه بر عوامل جوانه زنی و فعالیت آنزیمی بذر دو رقم پیاز (Allium cepa L.)

این آزمایش به­منظور بررسی اثر دمای انبارداری بر کیفیت بذر دو رقم پیاز با قوه نامیه اولیه متفاوت انجام شد. در این تحقیق سه سطح قوه نامیه اولیه ۱- محدوده ۷۵-۷۰ درصد، ۲- محدوده ۸۵-۸۰ درصد و ۳- محدوده ۹۵-۹۰ درصد از دو رقم پیاز آلبا (روزبلند) و تگزاس­ ارلی­گرانو (روزکوتاه) که به­مدت یک سال در دو شرایط دمایی ۱-۵ درجه سلسیوس، رطوبت۶۰ درصد ۲- ۲۵ درجه سلسیوس، رطوبت۳۰ درصد نگهداری شده بودند، انتخاب شد. آزمایش به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در چهار تکرار انجام شد. پس از دوره انبارداری درصد جوانه­زنی، درصد گیاهچه عادی، متوسط زمان جوانه­زنی، درصد و سرعت سبز­شدن و همچنین فعالیت آنزیم­های کاتالاز و پراکسیداز اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد اثر متقابل دما، قوه نامیه اولیه و رقم بر درصد جوانه­زنی، متوسط زمان جوانه­زنی، درصد و سرعت سبز­کردن معنی­دار است و اثرهای متقابل رقم و قوه نامیه اولیه و همچنین دما و قوه نامیه اولیه بر درصد گیاهچه عادی معنی­دار بود. مقایسه میانگین­ها نشان دادند درصد جوانه­زنی رقم تگزاس­رلی­گرانو با قوه نامیه اولیه ۹۵-۹۰ درصد در دمای ۵ درجه سلسیوس، به­طور معنی­داری از دمای ۲۵ درجه سلسیوس بیش­تر بود. به­طور کلی با افزایش دمای انبارداری، درصد گیاهچه عادی در هر سه سطح قوه نامیه، کاهش یافت. بالاترین زمان جوانه­زنی به رقم تگزاس­ارلی­گرانو با قوه نامیه اولیه ۷۵-۷۰ درصد، در هر دو دمای نگهداری (۵ و ۲۵ درجه سلسیوس) و کم­ترین آن به رقم آلبا با قوه نامیه اولیه ۹۵-۹۰ درصد و تگزاس­ارلی­گرانو با قوه نامیه اولیه ۸۵-۸۰ درصد و دمای نگهداری ۵ درجه سلسیوس تعلق داشت. در رقم تگزاس­ارلی­گرانو بذرهای با قوه نامیه اولیه ۹۵-۹۰ درصد و دمای نگهداری ۵ درجه سلسیوس درصد استقرار بیش­تری از دمای ۲۵ درجه سلسیوس داشتند. بر اساس نتایج به­دست­آمده، شرایط انبارداری با تاثیر بر فعالیت آنزیمی، می­تواند جوانه­زنی و سبز­شدن بذرها را تحت تاثیر قرار­دهد.  

کلیدواژه ها:

انبارداری ، زوال بذر ، قابلیت حیات بذر ، جوانه زنی