بررسی عوامل موثر بر ازرش تجارت زعفران ایران با تاکید بر نقش تحریم های تجاری

تجارت خارجی محصولات کشاورزی به­ علت ارزآوری بالا و پایدار نقش مهمی در گسترش صادرات و واردات کشورهای مختلف بازی می­کند. درمیان محصولات کشاورزی، زعفران یکی از مهم­ترین کالاهای صادراتی کشاورزی می­باشد که در سال­های اخیر نتوانسته جایگاه خود را در بازارهای جهانی حفظ و تقویت کند. برای حفظ مقام ایران -به­عنوان بزرگ­ترین تولیدکننده و صادرکننده زعفران- در بازارهای جهانی و توسعه بیشتر صادرات این محصول باارزش، شناخت عوامل موثر بر آن، می­تواند گام مهمی در این راستا باشد. از این­رو، مطالعه حاضر به­ دنبال بررسی عوامل موثر بر ازرش تجارت زعفران ایران با تاکید بر نقش تحریم­ های تجاری طی دوره زمانی ۲۰۰۷-۲۰۱۸ با استفاده از الگوی پانل دوسویه می­باشد. براساس نتایج، متغیرهای حجم صادرات و واردات، اندازه اقتصاد، درآمد کشورهای واردکننده، شاخص سطح تجارت جهانی و جمعیت اثری فزاینده و معنی­ دار و متغیر تحریم­های تجاری اتحادیه اروپا اثر منفی و معنی­ دار بر ارزش تجارت دارد. با توجه به اثر مثبت و معنی­ دار متغیر درآمد کشورهای واردکننده بر تجارت زعفران ایران و به منظور حفظ مقام ایران در بازار جهانی و جلوگیری از صادرات مجدد توسط کشورهای دیگر نظیر امارات و اسپانیا علی­رغم داشتن درآمدهای بالا، پیشنهاد می­شود سیاستی اعمال شود تا زعفران به بازارهای نهایی صادر شود. به این مفهوم که بازارهایی که مصرف کننده نهایی بوده و محصول صادراتی ایران را با برند خود به کشورهای دیگر صادر نکنند تا نام و نشان تجاری ایران محفوظ بماند.

کلیدواژه ها:

زعفران ، تحریم های تجاری ، شرکای تجاری ، پانل با اثرات دو طرفه ثابت