ارزیابی میزان خطرپذیری کالبدی سکونتگاه های شهری (مطالعه موردی: شهر اهواز)

در شهرها همواره احتمال وقوع وضعیت غیرعادی وجود دارد، و با تغییر شرایط و خروج از وضعیت عادی، شهرها با مشکلاتی مواجه می گردند. خطراتی همچون حوادث طبیعی و غیرطبیعی، می توانند شرایط بحرانی را ایجاد نمایند. امروزه مدیریت بحران های انسان ساخت با موضوع پدافندغیرعامل و مبحث تاب آوری عجین گردیده و رویکردی موثر در جهت کاهش مشکلات در هنگام وقوع بحران ها را فراهم می آورد. عوامل کالبدی نقش بسیار مهمی را در مدیریت این گونه بحران ها دارا است. اهواز از جمله شهرهای راهبردی ایران می باشد که با توجه به موقعیت جغرافیایی؛ منابع طبیعی و صنایع موجود، همواره مستعد خطر بوده است. هدف اصلی تحقیق حاضر شناسایی پهنه های خطرپذیر کالبدی شهر اهواز و ارائه راهبردهای مناسب، به منظور افزایش تاب آوری شهری می باشد. پژوهش پیش رو، ترکیبی از روش های توصیفی، اسنادی، توسعه ای و تحلیلی و با ماهیت نظری-کاربردی است که با اتکا به روش ژرفانگر به بیان کمیت و کیفیت مولفه های مربوط به اصول و معیارهای مناسب پدافندغیرعامل با رویکرد تاب آوری شهر اهواز می پردازد. و با در نظر گرفتن معیارهایی چون هسته های شهری، عمر بافت، تراکم ساختمانی، الگوی همجواری کاربری ها، شبکه معابر و نقاط راهبردی؛ درصدد ارزیابی خطرپذیری کالبدی شهر اهواز است. بدین منظور ۱۴ شاخص در قالب معیارهای فوق با اولویت کمترین خطرپذیری تهیه شد. شاخص ها توسط نرم افزار SuperDecisions وزن دهی گردید، سپس در محیط ArcGIS نقشه سازی ها انجام پذیرفت. نتایج حاصله نشان دهنده آن است که به جز مناطق محدودی درغرب، شمال غربی و جنوب غربی، سایر مناطق از خطرپذیری بالایی برخودار بوده و این مناطق نیازمند توجه بیشتری در راستای دستیابی به استانداردهای مطلوب در حوزه تاب آوری و پدافندغیرعامل هستند.

کلیدواژه ها:

خطرپذیری کالبدی ، شهر اهواز ، پدافند غیرعامل ، تاب آوری ، مدیریت شهری