مقایسه وضعیت کم خونی در زنان باردار و غیرباردار روستاهای شهرستان گرگان

هدف اصلی این بررسی مقایسه وضعیت کم خونی در زنان باردار و غیرباردار روستاهای شهرستان گرگان است. مطالعه از نوع توصیفی-مقطعی بوده و حجم نمونه بر اساس مطالعات قبلی حداقل ۳۶۸ نفر برآورد گردید که در مجموع ۴۱۵ نفر از زنان ۳۵-۱۸ سال با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده از ۲۰ روستای شهرستان گرگان انتخاب گردیدند. در این مطالعه ۴۸ زن باردار و ۳۶۱ زن غیر باردار در ۲ گروه جهت مقایسه دسته بندی شدند. پس از نمونه برداری، آزمایشات خون شناسی به کمک کولتر کانتر مدل ۹۰۰۰ و اندازه گیری آهن سرم و ظرفیت کل پیوند آهن (Total Iron Binding Capacity-TIBC) به کمک اسپکتروفتومتری انجام شد. نقطه کم خونی در مورد زنان باردار، آهن سرم کمتر از ۳۰ میکروگرم در دسی لیتر، هموگلوبین کمتر از ۱۱ گرم در دسی لیتر و اشباع ترانسفرین (Transferin saturation) کمتر از ۱۶% و در زنان غیر باردار، آهن سرم کمتر از ۴۰ میکروگرم در دسی لیتر، هموگلوبین کمتر از ۱۲ گرم در دسی لیتر و اشباع ترانسفرین کمتر از ۱۶ درصد، درنظر گرفته شده است. شیوع کم خونی در زنان باردار بر اساس شاخص آهن سرم، اشباع ترانسفرین و هموگلوبین به ترتیب ۲۴.۲%، ۴۲.۴% و ۱۸.۲% و در زنان غیر باردار، ۲۱.۲%، ۳۴.۵۵% و ۲۰.۹۸% مشاهده گردید که از نظر آماری این اختلاف معنی دار نبود. بین تعداد زایمان های قبلی مادر و میزان ترانسفرین سرم مادر ارتباط آماری معنی دار مشاهده شد (P<۰.۰۳). همچنین آنالیز واریانس، اختلاف آماری معنی داری بین میانگین هموگلوبین سلولی (Mean Corpuscular Hemoglobin-MCH) و میانگین حجم سلولی (Mean Corpuscular Volume-MCV) بین زنان باردار و غیر باردار در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری نشان می دهد (P<۰.۰۰۵). در نهایت آن که بر اساس نتایج بررسی اگرچه اختلاف آماری معنی داری از نظر کم خونی بین زنان باردار و غیر باردار مشاهده نمی شود ولی کم خونی یکی از مشکلات تغذیه ای زنان روستایی شهرستان گرگان است و با توجه به عوارض کم خونی در زنان باردار، مکمل یاری آهن در زنانی که علایم کم خونی دارند توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

Anemia ، Iron ، Pregnant ، Non-pregnant ، Gorgan ، کم خونی ، آهن ، زنان باردار ، زنان غیرباردار ، گرگان