تحلیل ویژگی های بنا بر طراحی خانه های سنتی شهر اصفهان در دوره قاجارنمونه موردی: خانه قزوینی ها

خانه های تاریخی عصر قاجار از جمله آثار قابل توجه این دوره اند که به دلیل ارتباط نزدیک با زندگی روزمره مردم گویای ویژگی های خاص عصر خود هستند. این خانه ها نه تنها از نظر پلان و فضاهای معماری دارای اهمیت هستند، بلکه به خاطر تزیینات و آرایه ها و ارزشهای فرهنگی نیز بی همتا هستند. بدین ترتیب، این مقاله با هدف شناخت معماری مسکونی و الگوهای طراحی وابسته به آن در خانه های قاجاری شهر اصفهان (خانه قزوینی ها) است. روش تحقیق تحلیلی و توصیفی بوده و با روش کتابخانه ای و میدانی انجام شده، توجه ویژه ای به الگوهای طراحی وسازماندهی فضایی صورت گرفته و با تجزیه، تحلیل و مقایسه آن ها، در خانه قزوینی ها ارائه شده است. در واقع، همان طور که سازماندهی فضایی جز جدایی ناپذیر معماری سنتی ایران محسوب می شوند، به گونه ای نشان گر نوع کاربرد فضاها، همچنین، نمایان گر تفکر غالب عصر خویش هستند. هنر قاجار با توجه به ضرورت زمان خویش، با عناصر غربی روبرو شده و از خود واکنشی نشان داده است. نتیجه این واکنش در زمینه الگوی طراحی معماری بدین صورت بوده که در بسیاری از موارد عناصر وارداتی توانسته اند با عناصر سنتی ترکیب هماهنگی ایجاد کنند. در خانه قزوینی ها نیز با الگوهای فضایی مواجه شدیم که به خوبی بیان گر این موضوع می باشند. البته ممکن است در برخی موارد وحدت عناصر کاملا برقرار نشده باشد، اما در مجموع می توان گفت: هنرمندان این دوره توانسته اند درارائه الگو طراحی معماری این خانه با وجود ترکیب عناصر فرهنگ های مختلف، به وحدت کلی دست یابند.

کلیدواژه ها:

ویژگی بنا ، طراحی ، خانه های سنتی ، خانه قزوینی ها ، قاجار ، اصفهان.