شبیه سازی توزیع شوری به علت کارست نمکی فعال در سد گتوند با استفاده از سیستم داینامیک و تعیین پارامترهای موثر بر مقدار شوری

مسئله مهم در بهرهبرداری از مخزن گتوند، سازند نمکی موجود در آن است. هدف اصلی این پژوهش، اصلاح منحنی فرمان بهره برداری از مخزن، درجهت کاهش آثار منفی سازند نمکی است. در این پژوهش پس از گردآوری اطلاعات میدانی در محل مخزن، عملکرد آن از مردادماه ۱۳۹۰ تا پایان سال ۱۳۹۵، فرآیند انحلال سازند نمکی با روش سیستم داینامیک و با استفاده از نرم ‍ افزار ونسیم مدل شد؛ سپس، نتایج آنالیز شد؛ نتایج نشان داد، در طول دوره شبیهسازی، متوسط میزان انحلال کارست ۳/۹۶کیلوگرم بر ثانیه، تغییر می یابد و متوسط مقدار خوردگی آن در تماس با آب مخزن به طور متوسط، ۱/۲۰سانتی متر در روز است؛ همچنین تا پایان دوره شبیه سازی، ۷۲/۴۳میلیون تن نمک در مخزن، انباشته شده است. آنالیز نتایج نشان داد، ۳۹درصد شوری مخزن، به علت انحلال سازند و مابقی شوری به علت حجم رواناب ورودی بالادست به مخزن است؛ درضمن، با رهاسازی آب از ترازهای بالاتر از دریچه های تحتانی، به جای رهاسازی آب از تراز دریچه های تحتانی (به طور متوسط تراز ۱۴۷متر)، مقدار بهره برداری بهینه از مخزن، ۵۷درصد افزایش می یابد. براساس نتایج آنالیز حساسیت، تغییرات تراز سطح آب در مخزن، مهم ترین عامل تعیین کننده پارامترهای توزیع ‍ شوری در مخزن است و با اجرای منحنی فرمان های بهره برداری انعطاف ‍پذیر، درباره مقدار آب رهاشده از مخزن دز و مخزن گتوند، درجهت کنترل تراز سطح آب در مخزن گتوند، مقدار انحلال سازند نمکی را کاهش داد.

کلیدواژه ها:

منحنی فرمان بهره برداری ، مدیریت کیفی ، برداشت آب از لایههای مختلف مخزن ونسیم