تحلیل اثرات زیست محیطی گسترش افقی شهر با تاکید بر شاخص های شهر هوشمند ( مطالعه موردی : شهر دزفول)

گسترش افقی یا اسپرال شهری پدیده ای است که در نیم قرن اخیر نه تنها در کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز بروز یافته است. این پدیده ( اسپرال شهری ) رشد و گسترش فضایی سریع شهر به سمت نواحی حاشیه ای به صورت توسعه کم تراکم و نامنظم است. شهر دزفول که در شمال استان خوزستان قرار گرفته علیرغم رشد سریع جمعیتی در چند دهه اخیر، رشد و گسترش فضایی افقی سریعی داشته است. برهمین اساس پژوهش حاضر به دنبال تحلیل اثرات زیست محیطی گسترش افقی شهر دزفول با تاکید بر شاخص های رشد هوشمند می باشد. این تحقیق کاربردی و از روش توصیفی – تحلیلی بهره برده است. برای استخراج شاخص های مورد استفاده ی پژوهش در بخش مبانی نظری، بامطالعه ی پژوهش های داخلی و خارجی شاخص زیست محیطی که یکی از شاخص های اصلی رشد هوشمند شهری است انتخاب شد. جامعه ی آماری شامل محله های ۲۲ گانه شهر دزفول که بر اساس بخش های کالبدی است. برای رتبه بندی محلات شهر دزفول به لحاظ برخورداری از شاخص های زیست محیطی رشد هوشمند از روش آنتروپی و مدل تاپسیس استفاده می گردد. در این مطالعه از نرم افزار GIS به منظور ترسیم نقشه­ها، نرم افزار SPSS و TOPSIS به منظور محاسبات استفاده می شود. و در نهایت این نتیجه کسب شد که اگرچه نمی توان انکار کرد که گسترش مناطق شهری و کاربری های مرتبط اثرات مخربی بر زمین های کشاورزی دارد اما با توجه به نتایج این پژوهش نمی توان تایید کرد که  گسترش افقی شهر در دهه اخیر بر منابع محیطی شهر اثرات زیانباری داشته است. 

کلیدواژه ها:

گسترش افقی شهر ، اثرات زیست محیطی گسترش افقی شهر ، رشد هوشمند شهری ، TOPSIS ، دزفول