بررسی تاثیر توالی دبی روزانه در پیش بینی جریان رودخانه با استفاده از الگوریتم های هوشمند (مطالعه موردی: حوضه آبخیزکسیلیان)
محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 20، شماره: 68
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 127
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GDIJ-20-68_008
تاریخ نمایه سازی: 24 مهر 1401
چکیده مقاله:
پیش بینی جریان رودخانه در دوره های زمانی آینده از مسائل مهم و کاربردی در مدیریت منابع آب است. در حقیقت تعیین یک مدل قابل اطمینان و انتخاب ورودی ها با تاخیر زمانی مناسب برای پیش بینی دبی جریان، یک موضوع کلیدی برای مدیران حوضه آبخیز، هیدرولوژیست ها و مهندسین رودخانه می باشد. در چند دهه اخیر استفاده از الگوریتم های هوشمند و تئوری مجموعه های فازی جهت مدل سازی پدیده های هیدرولوژیکی که دارای پیچیدگی و عدم قطعیت بالایی هستند، مورد توجه محققین قرار گرفته است. در این راستا در پژوهش حاضر به منظور پیش بینی جریان در حوضه آبخیز کسیلیان، از مدل سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی و از ورودی دبی جریان با تاخیر یک روز قبل، دو روز قبل، .... تا هفت روز قبل استفاده گردید. سپس جهت بررسی بیشتر این فرایند از مدل شبکه عصبی مصنوعی نیز استفاده شد و نتایج بر اساس شاخص های آماری ضریب تبیین و جذر میانگین مربعات خطا مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از این بود که در مدل سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی تا گام زمانی چهار روز قبل، پیش بینی جریان رو به بهبود بوده و بعد از آن رو به نزول گذاشت و در مدل شبکه عصبی مصنوعی تا گام زمانی پنج روز قبل بهترین نتایج را ارائه داد. همچنین مقایسه و ارزیابی نتایج شاخص های آماری الگوهای بهینه ی هر دو مدل در دوره آزمون نشان داد که مدل سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی (ضریب تبیین= ۶۰/۰ و جذر میانگین مربعات خطا= ۶۴/۰) نسبت به مدل شبکه عصبی مصنوعی (ضریب تبیین=۵۱/۰ و جذر میانگین مربعات خطا= ۷۴/۱)، از دقت بیشتری جهت پیش بینی جریان رودخانه برخوردار بود
کلیدواژه ها:
نویسندگان
هانیه اسدی
محقق پسا دکترا، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمدتقی دستورانی
استاد گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
کاکا شاهدی
دانشیار گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :