پایایی، روایی و هنجاریابی مقیاس ناامیدی بین فردی (IHS) در دانش آموزان دوره متوسطه دوم

هدف این پژوهش هنجاریابی و اعتبارسنجی مقیاس ناامیدی بین فردی در جامعه ایرانی بود که میزان ناامیدی بین فردی را در زندگی نوجوانان بررسی می کند. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه این پژوهش کلیه دانش آموزان دوره متوسطه دوره دوم شهر کرج در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ بودند که از بین آنها ۵۰۴ دانش آموز به عنوان گروه نمونه موردمطالعه به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها پس از ترجمه و آماده سازی مقیاس ناامیدی بین فردی، این ابزار به همراه پرسشنامه های رفتار خودکشی (SBQ) و ناامیدی بک (HBQ) برای روایی همگرا و سرسختی روان شناختی (AHI) و پرسشنامه نیازهای بین فردی (INQ) برای روایی واگرا در اختیار نمونه پژوهشی قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از دو رویکرد کلاسیک و نظریه پرسش پاسخ و از نرم افزارهای آماری Spss نسخه ۲۶ و نرم افزار R نسخه ۴.۰.۲ استفاده شد. نتایج بررسی روایی سازه ابزار با روش تحلیل عاملی تاییدی )نظریه کلاسیک( و مدل های تک بعدی )نظریه پرسش پاسخ(، مدل تک عاملی مقیاس ناامیدی بین فردی را تایید کرد. همچنین، روایی همگرا و واگرای ابزار نیز تایید شد. اعتبار مقیاس نیز با روش آلفای کرونباخ (مقادیر آلفای بالای ۷۰/۰ برای هر سه عامل و نمره کل) و روش بازآزمایی (همبستگی درون طبقه ای بالا بین دو مرحله اندازه گیری) در رویکرد کلاسیک آزمون تایید شد. براساس نظریه پرسش پاسخ نیز اعتبار داده ها با استفاده از تابع آگاهی و خطای اندازه گیری بررسی شد و تابع آگاهی مقیاس نشان داد هر سه عامل در محدوده سطح صفت بین ۲- تا ۳، بیشترین آگاهی دهندگی و کمترین خطای اندازه گیری را داشتند. مقیاس ناامیدی بین فردی از پایایی و روایی مطلوبی در جامعه ایرانی برخوردار است و می توان از آن به عنوان یک ابزار علمی معتبر برای ارزیابی ناامیدی بین فردی نوجوانان استفاده کرد. همچنین، این ابزار می تواند در جامعه نوجوانان ایرانی به عنوان ابزاری مفید و معتبر در حوزه خدمات مشاوره ای و روان شناختی استفاده شود.  

کلیدواژه ها:

مقیاس ناامیدی بین فردی ، پایایی ، روایی ، هنجاریابی ، دانش آموزان دوره متوسطه دوم