مکان یابی پناهگاه های اضطراری شهری با رویکرد پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: منطقه هشت کلانشر شیراز)

در دنیای امروز بلای طبیعی و انسانی اجتناب ناپذیر شده اند و شهرها به عنووان مراکز تجمع و انباشت سرمایه های مادی و انسانی در زمان نزول بلایا و بحران، خسارات جانی و اقتصادی زیادی را متحمل می شوند. از این رو، مبحث پدافند غیرعامل در مواجهه با بحران-ها بسیار اهمیت پیدا می کند. اهمیت پدافند غیرعامل به قدریست که کشورهای توسعه یافته بخش مهمی از برنامه ریزی های خود را به آن اختصاص می دهند. کشور ما ایران نیز به دلیل موقعیت استراتژیک خود با تهدید دشمنان و همچنین بلایای طبیعی مواجه است. این موضوع ضرورت آمادگی برای مقابله با انواع تهدیدها و بلایا را آشکار می سازد. پدافند غیرعامل دارای زمینه ها و ابعاد گوناگونی می باشد، اما کاهش آسیب ها و حفظ جان افراد و شهروندان با برنامه ریزی ساخت پناهگاه ها از اهمیت بسزایی در تمام کشورها برخوردار است. این پژوهش نیز با رویکرد توصیفی- تحلیل به مکان یابی پناهگاه های اضطراری در منطقه هشت شیراز می-پردازد. این منطقه همچنین منطقه تاریخی-فرهنگی شیراز نیز بوده و دارای اهمیت بسزایی برای شهر می باشد. ابتدا با بررسی متون و ادبیات موجود در مورد مکان یابی پناهگاه و اصول پدافند غیرعامل، معیارهای متناسب با بستر محدوده مورد مطالعه استخراج گردیدند. سپس با استفاده از منطق فازی و بوسیله نرم افزار ArcGis لایه های اطلاعاتی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. خروجی همپوشانی فازی نشان داد که عملگر ضرب فازی (Product) بیشترین سختگیری را داشته و فقط بهینه ترین مکان ها را به منظور قرارگیری پناهگاه اضطراری معرفی می کند. نتایج نشان داد که محدوده های شرق و جنوب شرقی منطقه در ابتدای خیابان های زند و آستانه بهترین مکان ها جهت قرارگیری پناهگاه اضطراری با رویکرد پدافند غیرعامل می باشند.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: پدافند غیرعامل ، مکان یابی ، منطق فازی ، سیستم اطلاعات جغرافیایی.