تاثیر نسبت های کشت مخلوط سری جایگزینی بر کمیت و کیفیت عملکرد جو و ماشک

مجموع عملکرد گیاهان زراعی در کشت مخلوط به دلیل استفاده بهینه از منابع رشد، به طور معمول بیشتر از عملکرد هر یک از گیاهان در روش تک کشتی می باشد. به منظور ارزیابی عملکرد کمی و کیفی ماشک گل خوشه ای در کشت خالص و مخلوط با جو آزمایشی در سال زراعی (۱۳۹۲-۱۳۹۱) به مدت دو سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۶ تیمار در چهار تکرار اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل کشت خالص جو، ماشک گل خوشه ای و کشت مخلوط این گیاهان بودند.کشت مخلوط به صورت ردیفی و با روش جایگزینی انجام گردید. در کشت جایگزینی نسبت معینیاز یک گیاه حذف و معادل آن ازگیاه دیگرجایگزین گردید به این صورت که به تناسب نسبت کاشت ( ۱:۱ ) بذرها در ردیف های جداگانه به فاصله ۲۰ سانتیمتری از هم کاشته شدند ( ۱ ردیف جو و یک ردیف ماشک) . نسبت های کاشت نیز به صورت زیر در نظر گرفته شد. ۱۰۰ درصد ماشک گل خوشه ای (تک کشتی)، ۸۰ درصد ماشک گل خوشه ای + ۲۰ درصد جو، ۶۰ درصد ماشک گل خوشه ای + ۴۰ درصد جو، ۴۰ درصد ماشک گل خوشه ای + ۶۰ درصد جو، ۲۰ درصد ماشک گل خوشه ای + ۸۰ درصد جو، ۱۰۰ درصد جو (تک کشتی جو). صفات عملکرد دانه جو ، عملکرد بیولوزیک جو و ماشک تعداد دانه در سنبله جو، وزن هزار دانه جو، تعداد ساقه ماشک، ارتفاع بوته جو و ماشک، درصد ماده خشک قابل هضم، درصد قندهای محلول در آب، درصد دیواره سلولی منهای سلولز، درصد دیواره سلولی سلولز ودرصدپروتئین موردبررسی قرارگرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب نشان دادکه میانگین بیشترین عملکرد دانه جو مربوط به کشت خالص جو با عملکرد ( ۳۱۸۹ کیلو در هکتار) بوده است. بالاترین میزان درصد ماده خشک قابل هضم در سال اول در تیمار ۸۰ % جو و ۲۰ % ماشک به مقدار (۵۷/۲۱ درصد) به دست آمد . بالاترین میزان درصد پروتئین خام نیز در سال اول در کشت جایگزینی ۱۰۰ درصد ماشک با مقدار (۲۱/۸۶ درصد) به دست آمد. شاخص نسبت برابری زمین در تیمارهای مختلف نشان داد که در تمامی تیمارهای کشت مخلوط LER > ۱ بوده و تمامی سیستم های کشت مخلوط نسبت به تک کشتی سودمند می باشد .

کلیدواژه ها:

نسبت کاشت ، جایگزینی ، کشت مخلوط ، جو ، ماشک