مطالعه ای در اصول قابل کاربست گره های هندسی اسلامی در گرافیک محیط شهری

امروزه با گسترش شهرها و افزایش رشد جمعیت شهروندان، زندگی شهری همواره همراه با تنش و دلهره است، که تلاش برای کاهش این فشارهای اجتماعی و ساخت محیطی مناسب یکی از دغدغه های مهم مدیریت شهری است، در این بین هنر گرافیک محیطی شهری به عنوان یکی از هنرهای مهم در حوزه معماری شهری می تواند یاری رسان مدیریت شهری گردد. گرافیک محیطی نوعی طراحی است که رابط بین هنرهای تجسمی با محیط بیرونی پیرامونی ما هست. گرافیک محیطی شهری باعث افزایش ادراک و ساخت و شناخت هویت بصری و ملی یک منطقه می گردد که بنا به تقسیمات و تفاوت نژادی و قومی ممکن است دارای تنوع و تضادهایی نیز باشد. این هنر رشته ای است که به رفع آشفتگی های بصری محیط شهری توجه دارد و یکی از رشته های نو در گرافیک است. مولفه های مختلفی در تبیین این هنر در سطوح و مراتب مختلف می تواند نقش داشته باشد هدف این پژوهش بررسی قابلیت کاربرد هندسه ایرانی اسلامی در گرافیگ محیط شهری می باشد این پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی می باشد که با روش توصیفی-تحلیلی انجام یافته است. برای این منظور با استفاده از مطالعات کتابخانه ای اصول طراحی گرافیک شهری و ویژگی های هندسه نقوش ایرانی اسلامی استخراج و با یکدیگر مورد تطبیق قرار گرفت و با استفاده از ابزار پرسشنامه مورد آزمون میدانی قرار گرفت و مشخص گردید هندسه نقوش ایرانی اسلامی قابلیت به کارگیری در گرافیک محیطی را دارد. یافته های تحقیق نشان می دهد استفاده از گره های هندسی ایرانی اسلامی برای گرافیگ محیط شهری در بعد کالبدی می تواند موجب ایجاد نظم و آرامش بصری، زیبایی و ارتقای کیفیت بصری و در بعد اجتماعی موجب ارتقای فرهنگ تجسمی شهروندان، توسعه آثار هنری و تجارب تجسمی، ایجاد تنوع و سرزندگی فضاهای شهری، آموزندگی و پرورش ذهن و در بعد معنایی موجب خوانایی و ایجادهویت، هویت بصری و تشخص بخشی به فضاهای شهری و در بعد محیطی موجب ایجاد یکپارچگی و پیوستگی و انعطاف پذیری گردد.

کلیدواژه ها:

هندسه ایرانی اسلامی ، گرافیک محیطی ، محیط شهری