الگوی برنامه درسی معنوی در درس مطالعات اجتماعی به منظور توسعه سلامت معنوی فراگیران

مقدمه: سلامت معنوی با سلامت روانی و اجتماعی مرتبط است. بنابراین، آموزش و پرورش باید رشد و تکامل معنویت را در زندگی اجتماعی از دوران کودکی مد نظر قرار دهد. مطالعه حاضر با هدف ارائه الگوی برنامه درسی معنوی در درس مطالعات اجتماعی به منظور توسعه سلامت معنوی فراگیران انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش جزء تحقیقات کاربردی است که با روش تحقیق زمینه ای انجام گرفته است. بدین منظور، با مراجعه و بررسی مبانی نظری در این باره، الگوی برنامه درسی معنوی در درس مطالعات اجتماعی برای توسعه سلامت معنوی فراگیران بر اساس چهار عنصر کلیدی برنامه درسی (هدف، محتوا، اجرا و ارزشیابی) ارائه شد. سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، این الگو توسط ۴۵ متخصص برنامه درسی و ۳۶۰ معلم دوره ابتدایی استان گیلان در سال تحصیلی ۹۵-۱۳۹۴ که به ترتیب به روش نمونه گیری تمام شماری و تصادفی طبقه ای انتخاب شدند، مورد نظرسنجی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (جدول فراوانی و درصد) استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در مقوله هدف تاکید بر شناخت خدا، خود، دیگران و جهان است. محتوای این برنامه مبتنی بر مبنای دینی و ارزشی فرهنگ اسلامی- ایرانی و تقویت عادات اسلامی است. فرایند یادگیری مبتنی بر شیوه های مشارکتی، بحث گروهی، نمایش و قصه گویی است. برنامه درسی معنوی مبتنی بر خودارزشیابی و ارزشیابی عملکردی است. همچنین، بیش از ۷۵ درصد متخصصان برنامه درسی و معلمان دوره ابتدایی این الگو را مطلوب ارزیابی کرده اند. نتیجه گیری: لازم است در راستای توسعه سلامت معنوی فراگیران، اهداف، محتوا، شیوه های اجرا و ارزشیابی مناسب در برنامه درسی مطالعات اجتماعی دبستان فراهم گردد.

کلیدواژه ها:

curriculum ، spiritual curriculum model ، social studies ، spiritual health ، برنامه درسی ، الگوی برنامه درسی معنوی ، مطالعات اجتماعی ، سلامت معنوی