بررسی نوسانات کارآمدی چرخه های شبانه روزی و هفتگی توجه در دانش آموزان دوره متوسطه

مقدمه: فعالیت های شناختی انسان متاثر از زمان انجام تکالیف، چرخه های زیستی و تعامل میان آنها است.  روش: پژوهش حاضر با هدف تعیین نوسانات الگوی چرخه های روزانه و هفتگی توجه دانش آموزان انجام شد. روش این پژوهش همبستگی بود. جامعه آماری دانش آموزان دختر پایه یازدهم علوم انسانی شهر خدابنده در اواسط سال تحصیلی ۱۳۹۷-۱۳۹۶ بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای دو کلاس به تعداد ۴۵ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند، به مدت دو هفته به صورت چرخشی نوبت های صبح (۸:۰۰، ۹:۳۰ و۱۱:۰۰) و بعد از ظهر (۱۳:۰۰، ۱۴:۳۰ و ۱۶:۱۵) مورد آزمون قرار گرفتند. برای تعیین نوع تیپ زمانی دانش آموزان از پرسش نامه هورن و استبرگ (۱۹۷۶) و برای سنجش توجه از فرم های موازی آزمون D۲ استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس آمیخته استفاده شد.  یافته ها:  بین کارآیی توجه دانش آموزان در ساعات های مختلف روز و هم چنین روزهای مختلف هفته تفاوت معنی دار وجود داشت. تفاوت کارآیی توجه بین تیپ های زمانی صبحگاهی، میانی و عصرگاهی معنی دار نبود.  بین کارآیی توجه دانش آموزان بر حسب تیپ های زمانی در ساعات مختلف روز تفاوت معنی دار بود.  نتیجه گیری: با توجه به متفاوت بودن کارآیی توجه دانش آموزان  از نظر  ریتم های شبانه روزی و هفتگی ضروری است که این یافته ها در فرایند یاددهی و یادگیری در محیط های آموزشی مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

circadian rhythms ، weekly rhythms ، attention ، chronotype ، چرخه شبانه روزی ، چرخه هفتگی ، توجه ، تیپ زمانی