تحلیل فضایی نیروی آتش سوزی مناطق مختلف کشور با استفاده از RS و GIS

براساس آمارهای منتشر شده از طرف سازمان جنگل ها و مراتع کشور سالانه صدها مورد آتش سوزی در مناطق مختلف ایران رخ می دهد. با توجه به از بین رفتن مراتع و جنگل ها در قسمت های مختلف ایران، به خصوص در سلسله جبال زاگرس و البرز، پیش بینی تمهیدات لازم به منظور مقابله با آن ضروری به نظر می رسد. دلایل متعددی برای وقوع آتش سوزی وجود دارد که صرف نظر از این دلایل، تاثیرات زیست محیطی و تخریب منابع طبیعی و از بین رفتن پوشش گیاهی موجود، دارای اهمیت زیاد است. با توجه به این که آتش سوزی ها تقریبا در اکثر عرصه های گیاهی کشور می تواند واقع شود، نظارت کامل و مداوم بر روند پیشروی آنها با مطالعات میدانی و در مقیاس های محلی براحتی امکان پذیر نیست. استفاده از فناوری سنجش از دور و مدل سازی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، راهکاری مناسب و اساسی برای نظارت، پیشگیری و مقابله با این مشکل ملی است. در این مطالعه از توزیع مکانی آتش سوزی های اتفاق افتاده طی هشت سال گذشته در ایران که با استفاده از تصاویر ماهواره ای MODIS ثبت شده اند، استفاده شد و با کمک تصاویر شاخص پوشش گیاهی نرمال شده (NDVI) و با در نظر گرفتن تکرار آتش سوزی ها، آتش های دائمی از آتش های اتفاقی تفکیک شدند. سپس با استفاده از روش آماری چگالی و خود همبستگی مکانی در محیطGIS نسبت به تحلیل فضایی و استخراج نقاط پر خطر و مستعد برای آتش سوزی اقدام شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که آتش سوزی هایی که طی سالهای اخیر در کشور اتفاق افتاده، ارتباط زیادی با وضعیت و میزان پوشش گیاهی موجود داشته است، به طوری که ضریب همبستگی آن با میانگین شاخص پوشش گیاهی نرمال شده کشور به ۹/۰ می رسد.

کلیدواژه ها:

تصاویر ماهواره ای ، خود همبستگی مکانی ، رژیم آتش سوزی ، شاخص پوشش گیاهی