عملکرد زیستی شته جالیز Aphis gossypii (Hemiptera: Aphididae) روی شش گیاه میزبان مختلف در شرایط میکروکازم

شته جالیز، Aphis gossypii Glover، به عنوان مهم­ترین آفت چندین­خوار طیف وسیعی از گیاهان اقتصادی مهم در مزارع و گلخانه­ها محسوب می­شود. در این تحقیق، دموگرافی شته جالیز روی شش گیاه میزبان مختلف، از جمله خیار (Cucumis sativus L. var. Beith Alpha)، گوجه­فرنگی (Solanum lycopersicum var. Falat۱۱۱)، بادمجان (Solanum melongena var. Yummy)، بامیه (Abelmoschus esculentus var. Clemson Spineless)، کدو (Cucurbita pepo var. Hybrid Rajai) و فلفل (Capsicum annuum var. Bertene) با استفاده از جدول زندگی سن-مرحله رشدی، دو جنسی در شرایط میکروکازم (۲۳±۲ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ۵±۷۰ درصد و دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی) بررسی شد. نتایج، اثر گیاهان میزبان مختلف را بر طول دوره رشدی، باروری و پارامترهای جدول زندگی A. gossypii نشان داد. کمترین طول دوره پورگی (۱۷۷/۰± ۵۷/۴ روز)، بیشترین طول عمر بلوغ (۱۸۴/۰± ۸۷/۲۱ روز)، بیشترین باروری (۸۵/۰± ۶/۷۳ نتاج/ماده)، بیشترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) (۰۰۶/۰± ۳۶۹/۰ بر روز) و کمترین میانگین طول یک نسل (T) (۲۰۲/۰± ۶۴۶/۱۱ روز) شته مذکور روی کدو به دست آمد. علاوه بر این، نتایج پیش­بینی جمعیت نشان داد که رشد جمعیت شته جالیز روی کدو، بیشتر از سایر گیاهان میزبان بود. این یافته­ها نشان داد که از بین میزبان­های مورد بررسی، کدو به عنوان مناسب­ترین گیاه میزبان برای شته جالیز است.

کلیدواژه ها:

شته جالیز ، جدول زندگی ، تریکوم ، گیاه میزبان ، پیش بینی جمعیت