واکاوی رابطه بین الگوهای دورپیوند نیمکره شمالی و جنوبی با بارش ایستگاه همدان

مطالعه پارامترهای آب و هوایی به علت نقشی که در مباحث تغییر اقلیم و مدل های اقلیمی و پیش بینی بارش دارند، از اهمیت ویژه ای در دنیا برخوردارند. در این میان، بارش به عنوان یک متغیر مهم آب و هوایی همیشه مورد توجه محققان در دنیا قرار گرفته است. برای این پژوهش، ابتدا داده های بارش ماهانه و سالانه ایستگاه همدان در بازه زمانی ۲۰۱۷-۱۹۸۷ از سازمان هواشناسی کشور و داده شاخص های دور پیوند نیمکره شمالی شامل NAO ، PNA ، PEP و داده های شاخص انسو ( شامل نینوهای ۲+۱ ، ۳ ، ۳,۴ و ۴ و شاخص (SOI در همان بازه زمانی از سایت های مورد نظر دریافت شد. بررسی های ابتدایی روی داده های بارش سالانه نشان داد که ایستگاه همدان در بازه ی ۳۱ ساله، ۳۰۴,۱ میلی متر دارای بارندگی می باشد که بیشترین میزان مجموع بارش سالانه درسال ۱۹۹۴ به میزان ۴۸۱,۳ میلی متر و حداقل میزان بارش نیز به میزان ۲۲۰,۴ میلی متر در سال ۱۹۹۵ بوده است. خروجی های آماری نشان داد که داده های بارش از شکل نرمال دور بوده و دارای چولگی و کشیدگی مثبت می باشد. ضریب تغییرات بارش نیز نشان از افت و خیزهای کم را نشان می دهد. روند ماهانه و فصلی بارش همدان نیز نشان داد که در فصول زمستان و بهار(جز آوریل) روند بارش کاهشی و در فصل پاییز این روند افزایشی و در تابستان روند خاصی مشاهده نمی شود. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی نشان داد که از بین شاخص های دورپیوندی، به ترتیب شاخص های NINO۱+۲ ، NINO۳ ، NINO۳.۴ ، NINO۴ و SOI بیشترین همبستگی را با بارش ایستگاه همدان دارند. هم چنین ارتباط معناداری بین شاخص های NAO، PNA و PEP با بارش ایستگاه همدان دیده نشد. در نهایت مدل رگرسیون چندمتغیره نیز بر روی داده های بارش انجام شد. نتایج نشان داد که شاخص های دورپیوند مورد مطالعه در مجموع در ۳۶ درصد از تغییرات مولفه های نوسانی بارش دخیل می باشند