بهبود ارزش تغذیه ای کاه گندم با اعمال روش عمل آوری شیمیایی-اکسیداسیون در شرایط آزمایشگاهی برای استفاده در تغذیه نشخوارکنندگان

در این پژوهش از اکسیدکننده قوی ازن به منظور افزایش لیگنین­زدایی و از قلیای اوره به­ عنوان منبع نیتروژنی برای بهبود ارزش تغذیه­ای کاه گندم استفاده شد. آزمایش با چهار تیمار و سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایشی کاه گندم شامل: ۱- نمونه بدون عمل آوری، ۲- عمل آوری شده با اوره (مقدار سه درصد وزنی، ۲۴ ساعت)، ۳- عمل آوری شده با ازن (سه گرم بر ساعت، ۴۵ دقیقه)، و ۴- عمل آوری شده ترکیبی با ازن (سه گرم بر ساعت، ۴۵ دقیقه) و اوره (سه درصد وزنی، ۲۴ ساعت) بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای عمل آوری شده با ازن منجر به بهبود قابل ملاحظه ای (۰۱/۰P<) در ارزش تغذیه ای کاه گندم تیمارهای ازن و ازن-اوره نسبت به نمونه بدون عمل آوری شدند. بر اساس نتایج، عمل آوری ترکیبی ازن-اوره نسبت به عمل آوری با اوره تنها و ازن تنها منجر به کاهش ۲۸/۱۸، ۹۷/۷ و ۵۰ درصدی به ترتیب در الیاف نامحلول در شوینده خنثی، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و لیگنین، افزایش ۳/۳۳۳، ۵/۲۲، ۶۷/۲۳ و ۳۴/۳۵ درصدی به ترتیب در پروتئین خام، نیتروژن آلی پیوندی، مواد مغذی قابل هضم و ارزش خوراک نسبی شد. همچنین عمل آوری با ازن-اوره سبب افزایش ۲۱/۱۰۰، ۷۶/۶۳، ۹۳/۳۴ و ۴۳/۴۶ درصدی به ترتیب در گاز تولیدی (۲۴ ساعت انکوباسیون)، انرژی قابل سوخت و ساز، قابلیت هضم ماده آلی و اسیدهای چرب کوتاه زنجیر نسبت به نمونه بدون عمل آوری شد. از نتایج پژوهش حاضر می توان استباط کرد که روش عمل آوری ترکیبی ازن-اوره با روش­های سنتی و نوین عمل آوری قابل مقایسه است و می­تواند به­ عنوان جایگزین مناسبی در عمل آوری کاه­های کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

اوره ، تولید گاز آزمایشگاهی ، طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه ، کاه گندم ، گاز ازن