ارزیابی تغییرات شدت، مدت و دوره بازگشت بارش های کوتاه مدت با استفاده از مدل تغییر اقلیم منطقه ای (مطالعه موردی: تهران)

پدیده تغییر اقلیم و گرمایش جهانی یکی از بزرگ ترین چالش های عصر حاضر می باشد که چرخه هیدرولوژیکی در مقیاس جهانی و منطقه ای را تحت تاثیر قرار داده است. بارش به عنوان یکی از عناصر اقلیمی بطور مستقیم تحت تاثیر افزایش دمای متوسط جهانی قرار گرفته است. یکی از مهم ترین اثرات سوء تغییر اقلیم، افزایش وقوع رخدادهای حدی نظیر بارش های شدید و متعاقب آن بروز سیل های ناگهانی می باشد. در پژوهش حاضر در ابتدا وجود روند و جهش در بارش های کوتاه مدت مشاهداتی در شهر تهران (ایستگاه سینوپتیک مهرآباد) بررسی گردید. بدین منظور از آزمون من-کندال برای روند و آزمون کیو سام برای جهش در داده های بارش ۱۰ دقیقه تا ۳ ساعت استفاده شد. یافته ها حاکی از وجود روند افزایشی در بارش های کوتاه مدت ایستگاه مورد مطالعه در سطح ۹۹ درصد و وقوع جهش اقلیمی در این داده ها در سال ۱۹۷۸ می باشد. به منظور استفاده از قابلیت ریزمقیاس نمایی دینامیکی در پژوهش حاضر که نیازمند تفکیک مکانی زیاد می باشد، از مدل منطقه ای PRECIS برای دوره آماری ثبت شده پس از سال جهش و همچنین تحت سناریوهای انتشار A۲ و B۲ برای آینده و با اعمال یک روش ویژه برای ریزمقیاس نمایی زمانی استفاده به عمل آمد. نتایج حاصل از تحلیل شدت، مدت، فراوانی بارش های کوتاه مدت و بررسی IDFهای تولید شده از بارش های حدی نشان داد که در آینده دور یعنی دوره ۲۰۷۰-۲۱۰۰ مقدار و شدت بارش به میزان قابل توجهی در یک دوره بازگشت معین افزایش می یابد. همچنین فراوانی و احتمال وقوع بارش های حدی با افزایش قابل توجهی همراه خواهد بود.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، جهش ، روند ، PRECIS ، IDF