بررسی فرم، پراکندگی و تاریخگذاری گورهای پشته سنگی زه کلوت جازموریان بر پایه مطالعه تطبیقی با مناطق همجوار

یکی از منابع مهم در راستای شناخت مذاهب و فرهنگ پیشینیان، مطالعه تدفین های باستانی است. تدفین بخشی از فرهنگ معنوی و مادی یک قوم محسوب می شود و در هر منطقه یژگی های خاصی دارد. از آن جا که نحوه خاکسپاریبرخاسته از تفکرات، عقاید و فرهنگ جامعه است، با مطالعه آن ها می توان به بازسازی روند تکامل فرهنگی جوامع باستان پرداخت. گورهای سنگ چین از فراوان ترین آثاری هستند که از بررسی های باستان شناسی مناطق مختلف جنوب شرق کشور شناسایی و ثبت شده است. این گورها معمولا بر بستر صخره­ای ایجاد شده اند. در بررسی باستان شناسی زه کلوت جازموریان در منطقه جنوب شرق ایران تعداد قابل توجهی از این گورها شناسایی شده و نشانگر آن است که در این منطقه شیوه ی تدفین پشته سنگی (قبور سنگی)[۱] مرسوم بوده و نمونه های مشابه با گورهای پشته سنگی زه کلوت از لحاظ فرم و پراکندگی از مناطقی همچون غرب، جنوب­غرب فلات ایران و خارج از مرزهای ایران از پاکستان، افغانستان، آسیای مرکزی و حوزه ی جنوبی خلیج فارس گزارش شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی و مطالعه گورهای پشته سنگی از لحاظ فرم، پراکندگی گورها در منطقه و تاریخ گذاری آن ها بر پایه مطالعه تطبیقی با مناطق هم جوار است. تحقیق پیش­رو با انجام بررسی میدانی و پیمایش در منطقه، قبور مورد نظر را شناسایی و تجزیه و تحلیل کرده و با ارائه مستندات باستان شناسی از قبیل: طبقه بندی ساختار قبور و مقایسه گونه شناختی نمونه های سفالین به معرفی، دسته بندی و ارائه گاه نگاری نسبی این سنت تدفین پرداخته است. نتایج گونه شناسی سفال و مقایسه آن با کاوش های علمی انجام شده موید تاریخ گذاری قبور پشته سنگی است.

کلیدواژه ها:

قبور پشته سنگی ، زه کلوت جازموریان ، دوره ی اشکانی ، آسیای مرکزی ، حفاری غیر مجاز