نقش کاربرد مجزا و تلفیقی نهاده های آلی و زیستی بر غلظت عناصر N، P، K و اسانس گیاه دارویی بادرشبی (.Dracocephalum moldavica L)

به منظور مطالعه اثر کاربرد نهاده های آلی و زیستی بر غلظت عناصر نیتروژن (N)، فسفر (P)، پتاسیم (K)، میزان و عملکرد اسانس گیاه دارویی بادرشبی(Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به صورت طرح بلوک­های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال ۱۳۹۴ انجام گرفت. تیمارها شامل ۲۰ تن کود دامی در هکتار، ۱۰ تن ورمی کمپوست در هکتار، کود زیستی (نیتروکسین + بیوسوپرفسفات)، ۱۰ تن کود دامی همراه با ۵ تن ورمی کمپوست در هکتار، ۲۰ تن کود دامی در هکتار همراه با کود زیستی، ۱۰ تن ورمی کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی، ۱۰ تن کود دامی و ۵ تن ورمی کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی و کود شیمیایی (NPK به میزان ۸۰، ۷۰ و ۸۰ کیلوگرم در هکتار)بودند. نتایج نشان داد که تیمارها تاثیر معنی­داری بر روی صفات مورد مطالعه بجز غلظت پتاسیم داشتند، به طوری که بیشترین غلظت نیتروژن (۶۰/۱ درصد) و فسفر (۲۸۸/۰ درصد) در سرشاخه گلدار و عملکرد پیکره رویشی (۲۰۳۲ کیلوگرم در هکتار) به ترتیب در تیمارهای مصرف تلفیقی ۱۰ تن ورمی کمپوست و کود بیولوژیک، مصرف ۲۰ تن کود دامی و کاربرد تلفیقی ۱۰ تن کود دامی و ۵ تن ورمی کمپوست بدست آمد. همچنین بیشترین میزان اسانس (۵۴/۰ درصد) و عملکرد اسانس (۵۰/۹ کیلوگرم در هکتار) در تیمار مصرف ۱۰ تن ورمی کمپوست حاصل گردید. به نظر می رسد که کودهای آلی و زیستی می­توانند در کشت ارگانیک گیاه دارویی بادرشبی، به عنوان یک جایگزین برای کودهای شیمیایی مطرح باشند.       به منظور مطالعه اثر کاربرد نهاده های آلی و زیستی بر غلظت عناصر نیتروژن (N)، فسفر (P)، پتاسیم (K)، میزان و عملکرد اسانس گیاه دارویی بادرشبی(Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به صورت طرح بلوک­های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال ۱۳۹۴ انجام گرفت. تیمارها شامل ۲۰ تن کود دامی در هکتار، ۱۰ تن ورمی کمپوست در هکتار، کود زیستی (نیتروکسین + بیوسوپرفسفات)، ۱۰ تن کود دامی همراه با ۵ تن ورمی کمپوست در هکتار، ۲۰ تن کود دامی در هکتار همراه با کود زیستی، ۱۰ تن ورمی کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی، ۱۰ تن کود دامی و ۵ تن ورمی کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی و کود شیمیایی (NPK به میزان ۸۰، ۷۰ و ۸۰ کیلوگرم در هکتار)بودند. نتایج نشان داد که تیمارها تاثیر معنی­داری بر روی صفات مورد مطالعه بجز غلظت پتاسیم داشتند، به طوری که بیشترین غلظت نیتروژن (۶۰/۱ درصد) و فسفر (۲۸۸/۰ درصد) در سرشاخه گلدار و عملکرد پیکره رویشی (۲۰۳۲ کیلوگرم در هکتار) به ترتیب در تیمارهای مصرف تلفیقی ۱۰ تن ورمی کمپوست و کود بیولوژیک، مصرف ۲۰ تن کود دامی و کاربرد تلفیقی ۱۰ تن کود دامی و ۵ تن ورمی کمپوست بدست آمد. همچنین بیشترین میزان اسانس (۵۴/۰ درصد) و عملکرد اسانس (۵۰/۹ کیلوگرم در هکتار) در تیمار مصرف ۱۰ تن ورمی کمپوست حاصل گردید. به نظر می رسد که کودهای آلی و زیستی می­توانند در کشت ارگانیک گیاه دارویی بادرشبی، به عنوان یک جایگزین برای کودهای شیمیایی مطرح باشند.    واژه­های کلیدی: بادرشبی، عناصر غذایی، عملکرد اسانس، کشت ارگانیک، کود آلی، کود زیستی                 The Role of Separated and Integrated Application of Organic and Biological Inputs on N, P, K Concentration, Essential Oil of Dragonhead (Dracocephalum moldavica L.) Mohammad Taghi Darzi۱*, Mohammadreza Haj Seyed Hadi۱   Received:December ۱۷, ۲۰۱۵    Accepted: June ۱۹, ۲۰۱۶ ۱-Assoc. Prof., Dept. of Agronomy, Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Roudehen Branch, Roudehen, Iran. *Corresponding Author: Email: [e-mail]     Abstract           The effects of organic and biological inputs application on N, P, K concentration, essential oil content and yield of dragonhead (Dracocephalum moldavica L.), examined by randomized complete blocks design with eight treatments and three replications at research field of Agriculture Company of Ran in Firouzkuh of Iran in ۲۰۱۵. The treatments were ۲۰ t.ha-۱ manure, ۱۰ t.ha-۱ vermicompost, biofertilizer (Nitroxin + Bio Super Phosphat), ۱۰ t.ha-۱ manure + ۵ t.ha-۱ vermicompost, ۲۰ t.ha-۱ manure + biofertilizer, ۱۰ t.ha-۱ vermicompost + biofertilizer, ۱۰ t.ha-۱ manure + ۵ t.ha-۱ vermicompost + biofertilizer and chemical fertilizer (NPK: ۸۰, ۷۰ and ۸۰ kg.ha-۱). The results showed that treatments had significant effects on studied traits (except K concentration), as the highest  N and P concentration in flowering shoot and herbage yield were obtained with integrated application of ۱۰ t.ha-۱ vermicompost and biofertilizr, application of ۲۰ t.ha-۱ manure and integrated application of ۱۰ t.ha-۱ manure and ۵ t.ha-۱ vermicompost respectively. The highest essential oil content and yield were obtained with ۱۰ t.ha-۱  vermicompost  application. It seems that organic and bio-fertilizers can consider as a replacement for chemical fertilizers in dragonhead plant production in organic cultivation.   Keywords: Bio-fertilizers, Dragonhead, Essential Oil, Nutrient Elements, Organic Fertilizer

کلیدواژه ها:

بادرشبی ، عناصر غذایی ، عملکرد اسانس ، کشت ارگانیک ، کود آلی ، کود زیستی