کاربست گره در سطوح آزاد با الگوبرداری انتقال گره در گنبدهای ایرانی به شیوه تجانس

سطوح آزاد از نیازهای معماری معاصر محسوب می شود؛ ظهور این سطوح سبب شد تا اسلوب بکاررفته در ساختار گره های استفاده شده در معماری اسلامی با آن همخوان نباشند. زیرا گسترش پذیری سطوح آزاد به صورت غیرمنتظم و سه بعدی بوده، اما گره ها در اصول ساختاری سنتی شان به صورت دو بعدی گسترش می یافتند. از آنجا که گره چینی یکی از تزئینات اصیل و هویت بخش در معماری جهان اسلام است؛ یافتن راهبرد انتقال گره بر سطوح آزاد بر مبنای اصالت تاریخی برای هویت بخشی معماری معاصر و توسعه دستاورد های معماری گذشته لازم و ضروری است. معمار ایرانی تلاش کرده تا با کشف ویژگی های هندسی گنبد و گره این دو عنصر را با یکدیگر مطابقت دهد و برای اینکار راهکار های متنوعی را طراحی کرده است. این تحقیق از نوع تحقیق های کیفی است که با انتخاب و مطالعه گره های های بکار رفته در دو نمونه از گنبدهای ایرانی با روش توصیفی-تحلیلی کار شده است تا به به این پرسش پاسخ دهد: چگونه می توان اصول هندسی گره بکار رفته در سطوح گنبدهای معماری ایرانی-اسلامی را در سطوح آزاد معماری معاصر بکار گرفت؟ یافته های تحقیق نشان می دهد: یکی از راهکارهای انتقال گره به سطح گنبد، تعمیم بر شبکه ای مبتنی بر قسمت های شعاعی ترکین بود، انتقال گره ها به این شبکه در گنبدها سبب شکل گیری تجانس همسان گرد می شود. از آنجا که مدل توپولوژیک سطوح آزاد مبتنی بر خطوط نربز (NURBS) است، امکان گسسته سازی و تعریف شبکه ای از نقاط را بر روی آن به وجود می آورد که بکارگیری تبدیل تجانس ناهمسان گرد برای انتقال گره را ممکن می سازد.

کلیدواژه ها:

معماری اسلامی و سطوح ، سطح آزاد ، گره ، گنبد ، روش انتقال گره