بررسی اثر شدت های مختلف برداشت بر تولید علوفه گونه های Stipa arabica، Oryzopsis holciphormis و Poa bulbosa در سایت کوه پنج استان کرمان

در این تحقیق اثر شدت های مختلف  برداشت از علوفه سال جاری و همچنین اثر سال( با میزان بارندگی متفاوت) بر میزان تولید علوفه ۳ گونه مرتعی Stipa arabica، Oryzopsis holciformisوPoa bulbosa در سایت نیمه استپی کوه پنج در استان کرمان در۴ سال متوالی از ۱۳۸۶تا ۱۳۸۹ به منظور تعیین حد بهره برداری مناسب این گونه ها، بررسی شد زیرا با توجه به تحمل میزان گونه های مرتعی نسبت به چرا، می توان حد بره برداری مناسب از تیپ های گیاهی را مشخص نمود. نتایج حاصل با طرح آماری کرت های خرد شده  در زمان در قالب طرح پایه کاملا تصادفی (CRD) در ۴ تکرار، جداگانه  برای هر گونه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.در گونه Stipa arabica  میانگین تولید علوفه تیمار ۵۰ درصد با تیمار شاهد و تیمار ۲۵% تفاوت معنی داری نداشت که نشان می دهد این گونه، برداشت ۵۰% را بخوبی تحمل می کند اما میانگین تولید علوفه تیمار برداشت ۷۵%  نسبت به تیمار شاهد ۱/۲۹ درصد کاهش را نشان داد. که از لحاظ آماری تفاوت معنی داری داشت. کاهش میانگین تولید تیمارهای ۵۰% و ۷۵%  نسبت به تیمار شاهد در گونه Oryzopsis holciformis  به ترتیب ۷۵/۱۹ و ۵۵/۳۳ درصد و در گونه Poa bulbosa  به ترتیب ۵/۱۷ و ۲/۴۱ بود که نشان داد واکنش جبرانی گونه Stipa arabica نسبت به این گونه ها در شرایط تحقیق انجام شده بهتر بود. بنابراین می توان حد برداشت۵۰ درصد را برای گونه Stipa arabicaو برای گونه های Oryzopsis holciformis و Poa bulbosa حد برداشت ۲۵ درصد را پیشنهاد نمود. نتایج نشان داد در سالهای کم باران رشد جبرانی گونه های مورد مطالعه به اندازه سال های پر باران نبود. بنابراین حد بهره برداری پیشنهادی که بیانگر میزان تحمل این گونه ها نسبت به چرای دام می باشد، برای شرایط نرمال از لحاظ بارندگی توصیه می شود. البته برای تعیین حد بره برداری از مرتع باید علاوه بر آگاهی از حد بهره برداری مجاز گونه های مرتعی باید وضعیت، فرسایش پذیری خاک و گرایش مرتع نیز در نظر گرفته شود.

کلیدواژه ها:

حد بهره بردای مجاز ، Stipa arabica ، Oryzopsis holciformis ، Poa bulbosa ، سایت کوه پنج