رویکرد تحلیلی محتوایی بر توصیفات تاریخی منظر ورودی ابنیه عبادی با تکیه بر مبانی فرهنگ اسلامی
محل انتشار: فصلنامه جلوه هنر، دوره: 14، شماره: 4
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 192
فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JJHJOR-14-4_006
تاریخ نمایه سازی: 26 فروردین 1402
چکیده مقاله:
ابنیه عبادی در شهرهای تاریخی ایران از عناصر بنیادین ساختار شهری و فرهنگ اسلامی به شمار می آیند. ساختار کالبدی این بناها و الگوهای شکلی و کارکردی هر یک از اجزای این ساختار، نتیجه دخالت عوامل متعددی چون تفکرات و اعتقادات مذهبی، آموزه های دینی و مفاهیم عمیق معنوی است. مقاله حاضر با هدف آشکارسازی وجوه ارتباط میان «مبانی فرهنگ اسلامی» و «ویژگی های کالبدی و کارکردی منظر ورودی ابنیه تاریخی عبادی»، در پی پاسخ گویی به یک پرسش اصلی است: مبانی فرهنگ و تعالیم اسلامی چگونه بر نما و منظر و کارکردهای ورودی ابنیه تاریخی عبادی تاثیر گذاشته است؟ روش پژوهش، تحلیل محتوا و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای است؛ به طوری که از طریق قیاس معارف و مفاهیم اسلام مستخرج از متون دینی با متون تاریخی توصیف گر ابنیه عبادی، علل معنایی و محتوایی و شیوه های شکل دهی به ساختار ورودی کاربری های مذکور مورد تحلیل قرار می گیرد. جهت تعیین شاخص های پژوهش ضمن مطالعه متون تخصصی، نظریه شهر اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است. شاخص های سیزده گانه پژوهش پیرامون سه مولفه کلی شامل حقایق الهی، آموزه های دینی و اصول شهرسازی و معماری اسلامی معین شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که، منظر ورودی ابنیه تاریخی عبادی دارای ویژگی های کالبدی و کارکردی متعدد برگرفته از مبانی فرهنگ اسلامی بوده است که در سه زیربخش معنا (وحدانیت- قداست- تنزیه و خلوص- تکریم طبیعت)، کارکرد (هدایت گری- تامین امنیت و آرامش روانی- حفظ ارزش های اجتماعی- اهمیت وقف- تکریم انسان) و کالبد (استحکام و پایداری- نقش و خط- زیبایی و فرح بخشی) قابل تحلیل است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حسنا ورمقانی
استادیار گروه معماری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :